Së fundmi, Banka Qendrore Europiane e la politikën monetare të pandryshuar dhe monedha euro pati lëvizje thuajse të pakonsiderueshme.
Krahas luftës globale tregtare të nisur nga Donald Trump dhe teatrit SHBA-BE, i cili hyri në një armëpushim të pasigurt së fundmi, Presidenti amerikan ka fajësuar BE-në dhe Kinën për dobësimin e qëllimshëm të monedhave të tyre, komenton Financial Times.
Për sa i përket Kinës, ai edhe mund të ketë ndonjë arsye, por në drejtim të Europës, një akuzë është fare e padrejtë.
Është i vërtetë fakti se ekzistojnë paqëndrueshmëri të panumërta globale, pjesërisht duke reflektuar edhe shkallën e pabarabartë të kursit të këmbimit, por nuk mund të fajësohen si shkaktarë të tyre politika monetare, të paktën në ekonomitë e përparuara.
Si BQE-ja, Rezerva Federale e SHBA-së dhe Banka Qendrore e Japonisë (BQJ) janë në pozicionin e duhur për sa i përket politikës monetare, me vetëm ndoshta Rezervën Federale tepër të prirë për të tërhequr stimuj. Ato janë duke u përqendruar më shumë në faktorë të tillë si inflacioni në vend dhe tregjet e tyre të punës, më tepër sesa të përpiqen që të manipulojnë vlerën e jashtme të monedhave të tyre.
Të enjten e kaluar, Banka Qendrore Europiane përsëriti mesazhin e mbledhjes së saj të mëparshme të mbajtur në qershor, se synonte të fillonte lehtësimin sasior nga shtatori deri në fund të këtij viti.
Padyshim që veprimet e bankave qendrore dhe veçanërisht miratimi i Lehtësimit Sasior nga BQE dhe BQJ në vitet e fundit kanë pasur ndikime të rëndësishme te monedhat.
Por, ashtu edhe siç e ka theksuar BQE-ja në mënyrë specifike, edhe pse kursi i këmbimit ishte pa dyshim një kanal i lehtësimit monetar, ai nuk ishte aspak më i rëndësishmi apo as edhe i nevojshëm. Edhe përpara ardhjes në pushtet të z. Trump, BQE-ja ka marrë kritika nga Rezerva Federale e SHBA-së në lidhje me përdorimin e Lehtësimit Sasior për të ulur monedhën e saj në vitet pas krizës financiare globale.
Në një vlerësim të FMN-së gjatë javës së kaluar, në drejtim të pabarazive globale të jashtme u theksua se monedha euro ishte nënvlerësuar në vitin 2017. Por gjithashtu ka pasur mospërputhje të mëdha midis vendeve anëtare të BE-së.
Ekonomistët e fondeve mendojnë se kursi real i këmbimit ishte midis 10 dhe 20% më i dobët se sa i përshtatshëm në Gjermani, i cili vazhdon të krijojë suficite të mëdha tregtare, ndërsa në Spanjë ishte midis 3 dhe 10%. Dhe ky është një problem që një bankë qendrore nuk mund ta rregullojë. Z. Trump duhet t’i kërkojë Gjermanisë të zvogëlojë deficitet e jashtme, duke nxitur investimet vendase dhe jo t’ia lërë fajin për një vlerësim të monedhës ndaj së cilës ajo mund të bëjë shumë pak. Në të kundërt, dollari është mbivlerësuar për shkak të një kombinimi të politikës fiskale të z. Trump, që kërkon norma më të larta interesi dhe rritjen e obligacioneve.
Edhe pse Rezerva Federale mund ta ketë mbivlerësuar disi presionin inflacionist në ekonominë amerikane, gjithsesi “faji” në mbivlerësimin e dollarit nuk mund t’i adresohet Bankës Qendrore. Nëse aktualisht ekziston një situatë e tensionuar mbi pabarazitë e tregjeve dhe të monedhave, ky është një problem që i takon të merren politikanët dhe jo bankierët e bankave qendrore. Politika monetare në tre ekonomitë e mëdha të përparuara është aktualisht më se e përshtatshme.
Bankat qendrore duhet të vazhdojnë t’i konsiderojnë kurset e këmbimit si një faktor të rëndësishëm në vendimmarrjen e tyre, por jo si një objektiv në vetvete.