Të gjithë mysafirët thuhet se sjellin kënaqësi: disa, kur mbërrijnë, të tjerët kur largohen. E njëjta gjë mund të thuhet për bosët e sistemit bankar dhe strategjitë që ata promovojnë. Surpriza e 6 qershorit e bosëve të Deutsche Bank, Anshu Jain dhe Jürgen Fitschen (të cilët do largohen nga banka përkatësisht këtë muaj dhe në maj të 2016), nxiti rritje me 8%. në çmimin e aksioneve të saj. Ndërkohë, një strategji e re në HSBC, që po ‘kufizohet’ në bankën e saj të investimeve dhe zgjerohet në Azi, u përshëndet nga investitorët me një entuziazëm që zakonisht rezervohet ndërsa viziton familjen e partnerit/eres (aksionet ranë me 1%).
Punët e mundimshme e Deutsche Bank dhe HSBC janë të ndryshme por të lidhura: bankat ndërkombëtare janë jashtë mode. Kostoja e drejtimit të tyre është luhatur. Rregullatorët, të cilët shqetësohen se do t’i duhet që një ditë të shpëtojnë këto institucione të tmerrshme komplekse, kërkojnë që bankat të financojnë veten me më shumë kapital (kesh nga aksionerët) se sa me fonde më të lira të huazuara nga depozituesit ose tregjet e parasë. Kostot e pajtueshmërisë janë fryrë, së bashku me gjobat multimiliarda dollarëshe për tregjet e parëndësishme të valutës dhe normat e interesit apo lehtësimin e pastrimit të parave dhe shmangien e taksave, mes të tjera shkeljeve.
Shefat si Stuart Gulliver i HSBC-së (dhe Jamie Dimonit i JPMorgan Chase para tij) kanë kërkuar t’i sigurojnë investitorët se përfitimet e drejtimit të një gjiganti global vazhdon t’ua kalojnë dizavantazheve. Por vlerësimet e të ardhurave të gjeneruara nga të qenët globalë dhe të kursimeve të ‘korrura’ nga copa të ndryshme të firmës që ndan të njëjtën infrastrukturë, shpesh duket të shfaqen nga hiçi. Në të kundërt, gjobat dhe rritja e kapitalit janë të gjitha shumë të prekshme për aksionerët e frustruar.
Ka shumë nga ata që pyesin veten nëse pjesë të bankave të mëdha nuk mund të kenë një vlerë më të lartë se ajo e gjitha. Të ardhurat në kapital në bankat universale zakonisht ‘ligështohen’ në vlera njëshifrore – vetëm 2.6% për Deutsche Bank dhe 7.3% për HSBC në vitin 2014 – shumë nën 10% ose më shumë aksionerë supozohen të presin. Investitorët e vlerësojnë Deutsche në vetëm 0.6 herë vlerën e aktiveve të saj të prekshme neto (d.m.th, me përjashtim të gjërave të paqarta të tilla si vlera e markës së saj); në teori do të ishte më mirë të likuidosh veten dhe të kthesh të ardhurat nga shitja e investimeve të saj për aksionerët e dëmtuar.
HSBC është vlerësuar në vetëm pak mbi aktivet neto të prekshme, por ende mbetet prapa shumicës së rivalëve.
Bosët e supozuar i injorojnë thirrjet për të copëzuar bankat, ata ende duhet të vendosin se cila është përzierja e drejtë e bizneseve. Kjo nuk është një detyrë e lehtë, duke pasur parasysh rregulloret që ndryshojnë vazhdimisht, të cilat kanë penguar gjigantët e tregtimit të obligacioneve të tilla si Deutsche Bank në veçanti. Rregullatorët në fakt eliminuan planin e preferuar të z. Jain që ta copëzonte Deutsche Bank në një bankë të fortë investimesh, ndoshta me bazë në Londër dhe një huadhënës serioz gjerman me seli në Frankfurt.
Alternativa më e ‘vakët’ që u pranua më së fundi, e cila përfshin përmbysjen e blerjes së fundit të Postbank, një huadhënës gjerman i shitjes me pakicë, nuk bëri gjë tjetër vetëm sa i frustroi të gjitha palët. Investitorët pyesnin veten nëse bosët e Deutsche Bank ishin të gatshëm të ndërmerrnin llojin e veprimeve të adoptuara më parë nga rivalët e tyre. Vetëm 61% e aksionerëve mbështetën menaxhimin në një votim jodetyrues ndaj planit muajin e kaluar. Analistët ishin të hutuar nga mungesa e detajeve rreth reduktimeve të premtuara në kosto. Sindikatat kërkuan ndryshime në krye.
Punëtorët shpejt mund të pendohen për të. Shefi i ardhshëm, John Cryan, dikur ishte zyrtari më i lartë financiar në UBS, një rival zviceran që mbylli gjithçka përveç degës së tij të tregjeve. Ai sjell me vete një ekspertizë të tkurrjes së kostos që i ka munguar së tepërmi Deutsche Bank. Megjithatë, ndryshe nga z. Jain, ai flet rrjedhshëm gjermanisht, me të cilën pritet të fitojë pikë në Frankfurt. Gazetat gjermane që nga ajo me prirje të majta ‘Süddeutsche Zeitung’ e deri tek gazeta e biznesit ‘Handelsblatt’, po i kërkojnë z. Cryan t’i kthehet modelit ‘të mërzitshëm’ të kreditimit të firmave dhe familjeve gjermane.
Opsionet strategjike të z. Cryan duken të kufizuara. Shkurtimet në atë që do të mbetet nga banka gjermane me pakicë janë qartësisht një prioritet, kostot gllabërojnë 80% të të ardhurave. Ai mund të jetë më pak sentimental se sa z. Jain kur është fjala për të ‘amputuar’ copa të bankës së investimeve, e cila është një mënyrë për të forcuar bilancin e Deutsche Bank pa përdorur aksionerët për më shumë para. Por investitorët e ngazëllyer fillimisht nga ndryshimi i masës, tani pyesin veten në qoftë se nuk do të ndodhë pak a shumë e njëjta gjë me z. Cryan. Në fund të fundit, ai ka qenë pjesë e bordit të Deutsche që nga viti 2013, kështu që ka pasur dorë në strategjinë aspak entuziaste të re.
HSBC ka më shumë hapësirë për manovrim. Ashtu si Deutsche Bank, ajo po e privon bankën e investimeve nga kapitali, duke reduktuar aktivet me rrezik me 140 mld dollarë në mënyrë që t’i tkurrë nga 40% në më pak se 33% të grupit. Ndryshe nga Deutsche Bank, ajo ka shumë vende fitimprurëse për të investuar paratë e ‘zhbllokuara’. Strategjia e saj e re është të rifokusohet në Hong Kong. Ajo do të largohet nga Brazili dhe Turqia, dhe do ta shkurtojë stafin e saj prej 266,000 personash me pothuajse një të pestën. HSBC është, në fakt, duke përmbysur me kujdes politikën 20-vjeçare të diversifikimit larg nga Azia, ku gjenerojnë 39% e të ardhurave por 82% e fitimeve.
Kjo mbart rreziqe, sidomos atë ndaj një ngadalësimi të mëtejshëm në Kinë apo turbullira të tjera në tregjet në zhvillim. Por të ardhurat në kapital në degët kryesore aziatike të saj janë 16-17%. Edhe kështu, menaxhimi synon vetëm të ardhura të përgjithshme mbi kapitalin prej 10% në 2017, një nga arsyet për përgjigje të vakët nga ana e investitorëve. Ata as nuk do të dinë për muaj me radhë në qoftë se ajo planifikon të zhvendoset nga Londra në Hong Kong, sikundër ka kërcënuar në mënyrë sporadike.
Megjithatë, strategjia e HSBC-së të paktën ka virtytin e për të qenë e qartë. Deutsche, nga ana tjetër, ende nuk e di se çfarë dëshiron të jetë. Ashtu si HSBC, ajo e përballoi krizën financiare më mirë se disa të tjera (të dyja të paktën shmangën shpëtimin ‘nga jashtë’), por humbi fokusin më pas. Z. Jain nuk ishte në gjendje të pikturonte një tablo të qartë për të ardhmen e saj dhe për këtë, e ka paguar çmimin.