Më pak se një muaj më parë, Presidenti francez Emmanuel Macron vendosi pozitën e tij si bartës i flamurit për globalizëm. Në një fjalim me 60 udhëheqës botërorë në Arc de Triomphe, ai shpalli nacionalizmin “tradhtinë” e patriotizmit.
Të shtunën e kaluar, gaz lotsjellës dhe kalldrëm fluturouan në të njëjtën pjesë të Parisit, ndërsa protestuesit dolën në shesh dhe kërkuan që qeveria e përkushtuar e Macron të tërhiqet nga një rritje e taksës së karburantit. Për herë të parë në presidencën e tij, ai u tërhoq. Ishte një moment argëtues për kundërshtarët e revolucioneve populiste që sollën Donald Trump.
Evropa ka parë shumë kriza kritike gjatë viteve të fundit, nga kriza greke e borxhit ndaj kundërvënies kundër emigrantëve dhe refugjatëve, si dhe votimit i Brexit i Britanisë. Rrallë, megjithatë, ka kaq shumë risqe politike që po qarkullojnë rreth një udhëheqësi, me aq shumë në rrezik për rendin botëror.
Polonia po ‘flirton’ me partitë e ekstremit të djathtë dhe partitë nacionaliste të kryera nga kryeministri hungarez Viktor Orban, po komplotojnë një rebelim në zgjedhjet parlamentare evropiane në maj. Ndërkohë, Italia është përplasur me Bashkimin Evropian duke marrë një qëndrim sfidues për shpenzimet e saj buxhetore.
Me ‘zjarrfikësin’ e dikurshëm të BE, Angela Merkel, e cila po planifikon të japë dorëheqjen si kancelare gjermane, shkopi duhej të kalonte te Macron për të mbështetur demokracinë liberale. Por fuqia e Merkelit në skenën botërore mbështetej nga një kështjellë politike në shtëpi dhe udhëheqësi francez premtonte, por jo kaq!
“Ju nuk mund të bëni fjalime për mbrojtjen e rendit ndërkombëtar kur popullariteti juaj është poshtë 20 përqind dhe ka protestues në rrugë”, tha Nicholas Dungan, një bashkëpunëtor i lartë në Paris në Këshillin Atlantik. “Është shumë e vështirë të riktheni kredibilitetin tuaj.”
Ky është një kontrast i zymtë me fundjavën e 11 nëntorit kur udhëheqësit shënuan një shekull që nga fundi i Luftës së Parë Botërore. Macron përkrahu nevojën për bashkëpunim global ndërkohë që Trump priti një figurë të izoluar. Ndarjet e Evropës u zbuluan atë ditë, pasi zyrtarët e qeverisë polake marshuan nëpër Varshavë me grupe të ekstremit të djathtë për të shënuar Ditën e Pavarësisë së vendit. Macron, megjithatë, qëndroi i vendosur, si burrë shteti i Evropës.
Imazhet televizive në mbarë botën, fundjavën e kaluar, ishin të makinave të djegura në kryeqytetin francez. Macron pranoi, nëpërmjet kryeministrit të tij, se ai nuk ishte në gjendje të binte dakord totalisht me francezët. “Asnjë tatim i merituar nuk e vë në rrezik unitetin e kombit tonë”, tha Edouard Philippe në një fjalim televiziv.
“Problemi për kundërshtarët e nacionalizmit dhe proteksionizmit në stilin Trump është se nuk ka askënd tjetër që të marrë mantelin e tij”, tha Dungan.
Pasi Macron u zgjodh në maj 2017, ai kërkoi të punonte me Merkelin dhe një qeveri miqësore në Romë për të thelluar integrimin evropian. Ai arriti deri te Trump, për ta bindur presidentin amerikan të rriste marrëveshjet ndërkombëtare.
Trump e injoroi atë dhe u tërhoq nga marrëveshja bërthamore e Iranit dhe marrëveshja e klimës së Parisit. Trump sakaq ka bërë një status në twitter se rritja e taksës së karbonit që do të rriste çmimet e karburantit, ishte provë se ai kishte të drejtë gjatë gjithë kohës.
*Bloomberg News, përkthim me shkurtime nga redaksia e Monitor.al