Roli i privatëve në sektorin e pasurive të patundshme po rritet gjithnjë e më shumë: europianët janë blerësit më dinamikë dhe Londra është tregu më tërheqës…
Një e pesta e pasurisë botërore është investuar në pasuritë e paluajtshme. Rreth 200 milionerë, pasuria mesatare e secilit prej tyre vlerësohet në mbi 30 milionë dollarë, për një investim që llogaritet në tërësi në vlerën e 27,8 triliardë dollarë, preferojnë t’i përkasin sektorit të “tullave”. Këtë e certifikon edhe studimi “Rreth botës së dollarit dhe qindarkave” të realizuar nga Savills, konsulent imobiliar ndërkombëtar që ka punuar me Wealth-X, furnizues i super të pasurve. Përfundimet e kërkimit ridizenjojnë profilin e tregut botëror të pasurive të patundshme. Nga të dhënat del në pah se përdorimi i pasurisë private në transaksionet më të rëndësishme imobiliare, tek ato që kanë vlerë të paktën 10 milionë dollarë, është trefishuar që nga viti 2009 e deri më sot. Në vitin e fundit, rreth 35% e transaksioneve më të larta se 10 milionë dollarë është realizuar falë investitorëve privatë. “Që nga kriza e borxhit e vitit 2008, fondet sovrane, shoqëritë që menaxhojnë pasuritë, bankat private kanë intensifikuar transaksionet imobiliare, ndërsa bankat e mëdha kanë nisur të dezertojnë”, nënvizon Yolande Barnes, përgjegjës për kërkimet. Në qytetet kryesore të botës janë pikërisht investimet private ato që bëjnë diferencën. Sipas parashikimeve, këta të fundit gjithnjë e më shumë do të zënë terren. Parashikohet që rritja deri në vitin 2018 të jetë në masën 22%. Sa i përket tipologjisë së investimeve, na vjen në ndihmë “Business Insider”, që nënvizon faktin se ato europiane dhe aziatike do të renditen ndër të parat me kuota transaksioni ndër më të lartat. Së bashku përfaqësojnë rreth 80% të totalit të vlerës. Në fakt, europianët investojnë rreth 31% të pasurisë në sektorin imobiliar, ndërsa aziatikët rreth 27%, për një vlerë të përgjithshme në masën 4.2 triliardë dollarë.
Ndër të tjera, studimi tregon se rreth 92% e investimeve realizohet brenda rajonit ku bën pjesë investitori. Amerikanët janë më të prirur që të blejnë prona luksoze brenda SHBA-së, ndërsa super të pasurit e Amerikës Latine blejnë në SHBA dhe në Kanada. Europianët hidhen në “aventura” në vende të tilla, si: Karaibet, SHBA, Kanada madje edhe në tregjet aziatike.
Sa i përket klasifikimit në bazë të qyteteve, Londra shfaqet si destinacioni më ideal për të gjithë ata që mund t’ia lejojnë vetes këtë luks. Aziatikët zgjedhin Hong Kongun, Singaporin, Mumbain e Londrën. Europianët fokusohen më shumë në Londër, Nju Jork, Moskë e Monako. Nga Amerika Latine blihen prona në Majami, Nju Jork e Los Anxhelos.
Blerësit e Lindjes së Mesme bëjnë “shopping” në Dubai, Abu Dhabi e Londër që është një destiancion i kërkuar edhe nga blerësit afrikanë. Ata të Amerikës së Veriut zgjedhin Nju Jorkun, Los Anxhelosin, Majamin e San Franciskon. Në fund, investitorët nga Oqeania blejnë prona në Sidnej dhe në Londër.
10 rregulla të arta për të investuar në imobiliare
Gurutë e sektorit të (Trump, Kiyosaky etj…) nuk ngurojnë asnjëherë t’i bëjnë publike ato që njihen si “sekretet” apo truket e këtyre investimeve. Por, le të fillojmë me zbulimin e disa prej rregullave të “arta” që mund të merren në konsideratë nëse vendoset që të investohet në këtë sektor.
Duhet të njihni objektivin final
Akoma këta të bekuar (ose të mallkuar) objektivë!! Menduat se këtë herë do të ishit të çliruar prej tyre? Po për çfarë objektivi mund të flasim, nëse duam të blejmë një shtëpi të parë ose të dytë? Pikërisht ky është një objektiv që përcakton aksionet tuaja të së ardhmes, sepse ka një dallim shumë të madh mes blerjes së një banese për të jetuar me ato për t’u dhënë me qira, shitur ose rishitur.
Thënë kjo, përpara sesa të realizoni një aksion të tillë, duhet të qartësohet ideja se përse doni të investoni në sektorin e pasurive të paluajtshme.
A duhet ta blini për të jetuar? Natyrisht kriteret përzgjedhës duhet të jenë të orientuar nga ndërtime që orientohen nga shijet estetike, përmasat (nëse jeni beqarë, keni familje, sa anëtarë jeni?), afërsia me vendin e punës, qyteti/vendi i lindjes, familjarët, miqtë, të afërmit etj. Ose thjesht me emocionet që ngjall një apartament, vilë apo shtëpi.
Doni ta blini për ta shitur? Ky kriter përzgjedhës privilegjon ato aksione që synojnë blerjen e pasurive të paluajtshme që kanë në raport të favorshëm kosto/përfitim në mënyrë që të sigurohet një e ardhur mujore/vjetore pozitive. Kriteret e tjera kanë humbur rëndësinë, ose ndoshta bëhen më pak domethënës.
Dëshironi ta blini për ta shitur më me fitim? Në këtë rast, përveç faktorëve të tregut, janë edhe variablat me kohë të pjesshme (kohë e negociatave për rishitje), rentabiliteti (çmimi i blerjes duhet domosdoshmërisht të jetë më i ulët sesa ai i shitjes për të gjeneruar fitimin e kërkuar). Dhe përsëri, shpenzimet e zakonshme apo të jashtëzakonshme me të cilat do të përballni para sesa ta rishisni.
A duhet të ristrukturohet, ndahet apo t’i ndryshohet destinacioni i përdorimit?
Sikundër shihet tre objektiva të ndryshëm gjenerojnë një sërë pyetjesh, kërkesash dhe veprime shumë më të ndryshme mes tyre. Në realitet do të gjendeni përballë analizimit të një sërë çështjesh përpara sesa të gjeni veprimin që ju përshtatet më së miri, por skema e mësipërme ju ndihmon që të kuptoni se nga duhet të filloni.
Klasiku:
Agjencia dhe/ose sipërmarrësi janë figurat “dominante” të tregut imobiliar botëror. Në momentin kur shkelni në studion e tyre atëherë ndizet “drita” që ju lajmëron: komisionin, komisionin dhe vetëm komisionin që në shumë raste ka fuqinë që të ndikojë tek ju negativisht, edhe në rastin e një gjykimi pozitiv nga ana e sipërmarrësit dhe në rastin më të keq, t’ju pengojë që të arrini një marrëveshje ose ta përmbyllni keq atë.
Për fat të mirë, nuk është ky një rregull dhe profesionisti mund të rezultojë një partner shumë i vlefshëm për të gjetur ofertat me çmim të ulët, aq shumë të dëshiruara. Ndër më të zakonshmet janë: kompromiset, shitjet para ankandeve (të famshmet fragmentarizimet), shitjet në këmbim, zbritjet, terrenet e ndërtimit etj. Agjenti i pasurive të patundshme ka avantazhin se njeh zonën/rajonin në të cilën operon dhe ka gjithmonë njohuri mbi të rejat e fundit mbi ecurinë e tregut, për ju kjo mund të shndërrohet në mundësi që operacioni të përmbyllet me sukses.
Trendi: Blerja nga ndërtuesi/pronari
Në këtë rast synohet që të përfitohet sa më shumë nga kostot pasi ndërtuesi ose pronari nuk është agjent dhe nuk ka komision, shifër kjo e cila në këtë rast kursehet.
Por, avantazhet marrin fund këtu. Nëse jeni një fillestar në këtë fushë, atëherë duhet të përpiqeni që të gjeni gjithë të dokumentacionin e nevojshëm (hipoteka), verifikime detyrimesh, etj. Besimi është gjë e mirë, por mosbesimi është edhe më i mirë.
Jashtë loje: Ankande imobiliare, falimentime etj.
Një territor që duhet të studiohet mirë përpara sesa të “hidheni”. Mundësitë nuk mungojnë, veçanërisht në këtë moment të ekonomisë, megjithatë “zgjidhja” është më afër nga sa mund të mendoni. Është e vërtetë që një pronë që nxirret në ankand është e garantuar dhe e mbikëqyrur nga procedurat juridike, por gjithashtu ekzistojnë disa gracka që do të bënit mirë t’i mënjanonit. Dhe në 90% të rasteve, duhet të menaxhoni zbrazjen e banesës nga ana e ish-pronarëve dhe në qoftë se ju nuk jeni të vetëdijshëm mbi rëndësinë e këtij veprimi, atëherë kjo mund të kthehet në një ngatërresë. Bëni mirë të merrni nën kontroll situatën. Kjo rekomandohet më shumë për ata që hasin për herë të parë në këtë përvojë.
I shpejtë dhe i furishëm: blerjet përpara ankandeve
Nëse e keni të vështirë të mbani presionin, jeni pak emocionalë dhe fillestarë, atëherë nuk duhet t’i hyni fare kësaj rruge. Këto janë “malet ruse” të sektorit imobiliar, të ashpër, të shpejta dhe plot emocion. Ky lloj operacioni është teknik dhe i pasur me detaje ligjore, i rrethuar nga një marrëveshje që kanë doza të konsiderueshme rreziku dhe me marzhe fitimi pak më lart se “vija e kuqe”. Kërkojnë durim, një aktivitet të madh hetimor, aftësi të mira negociuese dhe një ekip të profesionistësh që janë në anën tuaj (ligjorë dhe noterë). “Nëna” e të gjitha transaksioneve të pasurive të patundshme. Keni një tokë në pronësi? Është e ndërtueshme? Atëherë duhet të dini me të vërtetë se çfarë të bëni, në të kundërt çdo gjë do t’ju kthehet në një “gjakderdhje” (ekonomike) shkatërruese.
Kërkohen aftësi të ndryshme: do t’ju duhet një mbikëqyrës, projekt i fortë dhe një kompani ndërtimi, një bankë që do ta financojë, një noter që të ndjekë procesin e shitjes dhe kështu me radhë. Duhet të ndërtoni një ekip që të njohë mirë qëllimet tuaja dhe pastaj të ndërtojë atë që ju dëshironi. Do të jetë patjetër sfiduese.