Politikëbërësit turq ndërmorën masat e para për të forcuar sistemin financiar dhe besimin e investitorëve, në mes të ‘zhytjes’ së monedhës vendase.
Duke premtuar se do të “marrë të gjitha masat e nevojshme”, Banka Qendrore në Ankara uli shumën që huadhënësit komercialë duhet të depozitojnë te rregullatori dhe të lehtësojnë rregulla se si ata menaxhojnë lirat e tyre dhe likuiditetin në valutë të huaj.
Sanksionet e SHBA
Monedha ka humbur rreth një të katërtën e vlerës së saj kundrejt dollarit pasi që SHBA ka sanksionuar dy ministra në qeverinë e Presidentit Rexhep Tajip Erdogan, për ndalimin e një pastori amerikan në Turqi, duke e shtyrë ekonominë më të madhe të Lindjes së Mesme drejt një krize financiare.
Pas komenteve të Albayrak të dielën, rregullatori bankar vendosi kufizime mbi shkëmbimet e dollarit-lira në një përpjekje për ta bërë më të vështirë investitorët në off-shore për të përfituar ndaj monedhës. Megjithëse veprimi i bankës qendrore ishte më gjithëpërfshirës, përdorimi i mjeteve të vogla nuk ka gjasa të jetë një “ndërrues i lojës” për lirën, thanë analistët e Global Securities, duke përfshirë Drejtorin e Kërkimeve Sertan Kargin.
“Masat e fundit të likuiditetit mund të ofrojnë disa mjete për të zbutur lira që të kryejë spekulative,” tha raporti. Por, tha ai, masa “mbetet e pamjaftueshme për të siguruar mbrojtje të plotë për lirën në kohë ankthi, në mungesë të rritjes së drejtë të normës”.
Masat e marra
Banka qendrore tha se lehtësimi i kërkesave të rezervës do të lirojë deri në 10 miliard lira, 6 miliard dollarë në monedhën dollarë dhe 3 miliardë dollarë në ar. Ai lehtësoi gjithashtu rregullat e kolateralit dhe pothuajse trefishoi sasinë e lirave që bankat mund të huazojnë në këmbim të zotërimeve të tyre të këmbimit valutor në 20 miliardë euro ( 22.8 miliardë dollarë).
Kufiri prej 50 miliardë dollarësh në shumën e bankave të këmbimit valutor, mund të marrë akoma më tepër hua, në këmbim të aseteve të tyre në lira, nëse është e nevojshme, sipas Bankës Qendrore.
Lira vijon të ulet
Lira e Turqisë ra për të katërtën ditë radhazi, në një rekord të ri të ulët, të hënën, pasi presidenti i vendit nuk tregoi shenja të rikuperimit të një krize me SHBA.
Lira u ul me 11 për qind kundrejt dollarit në tregjet në Azi, përpara se të zvogëlohej humbja pasi banka qendrore u zhvendos për të rritur qasjen e huadhënësve në lira dhe likuiditetin e këmbimit valutor. Më parë, Agjencia për Rregullimin dhe Mbikëqyrjen Bankare ndërhyri në kufizimin e transaksioneve të këmbimit në monedhën vendase.
“Fërkimi i Turqisë me SHBA-të po peshon mbi lirën turke dhe nuk ka gjasa të përmirësohet sa kalon koha”, tha Takashi Kudo, kreu i hulumtimeve të tregjeve financiare në Fujitomi Co. në Tokio. “Shqetësimet po rriten edhe për institucionet financiare evropiane për shkak të ekspozimit të tyre ndaj Turqisë. Në tërësi, monedhat në tregjet në zhvillim janë në dobësim nga të gjitha këto probleme. “