Ndërsa vende të rajonit si Turqia, Serbia, Rumania parashikojnë një rënie edhe deri me 5% për 2009-ën. Ringritja e ngadaltë fillon vetëm në vitin 2010

Banka Botërore parashikon që Prodhimi i Brendshëm Bruto (PBB) i vendeve në Europën Qendrore dhe Lindore do të tkurret me 1.6% në 2009-ën, ndërsa pritet që të qëndrojë në vend në vitin 2010, teksa shumë ekonomi rajonale do të fillojnë të marrin ngadalë veten nga kriza, tha Banka Botërore në Raportin Global të Zhvillimit Financiar.

Raporti theksoi se ‘ndërsa shumë vende po përballen me vështirësi të mëdha në bilancin e pagesave, rajoni do të shikojë tkurrjen më të madhe në të gjitha rajonet në zhvillim.’ Në tremujorin e katër të 2008-ës, eksportet reale u tkurrën me një normë vjetore prej 3% në Kroaci dhe 6% në Bullgari. Eksportet turke ranë me 8%, kryesisht për shkak të kërkesës më të ulët për mallrat e prodhuara në këtë vend.
Raporti thekson se rënia si në flukset e kapitaleve dhe eksporteve ka shkaktuar tkurrje dyshifrore në prodhimin industrial në fillimin e 2009-ës në një sërë vendesh. Në tremujorin e parë, prodhimi industrial ra me 10% në Kroaci, 12% në Rumani, 18% në Bullgari dhe 22% në Turqi.
Zhvillimet Globale Financiare 2009, një nga raportet kryesore financiare botërore, thekson se reagime të jashtëzakonshme nëpërmjet politikave, të ndërmarra nga një sërë ekonomish, kanë parandaluar kolapsin.
Justin Lin, shef ekonomist i Bankës Botërore, u bëri thirrje vendeve të ristrukturojnë sistemet e tyre bankare dhe të vendosin kufij për politikat e tyre të zgjerimit në mënyrë që të parandalojnë një kthim mbrapsht global nga efektet e rritjes së forcës tërheqëse. ‘Në mënyrë që të parandalohet një valë e dytë e destabilitetit, politikat duhet të përqendrohen me shpejtësi në reformat e sektorit financiar dhe mbështetje për vendet më të varfëra,’ tha Hans Timmer, drejtor i Grupit të Perspektikave të Bankës.

Turqi: tkurrja e PBB-së pritet 5.5%
Banka Botërore rishikoi parashikimin për tkurrjen e PBB-së për Turqinë në ulje, në 5.5% për 2009-ën nga parashikimi i mëparshëm prej 2% në mars. Banka Botërore pret që PBB të kthehet pozitive në 2010-ën dhe jep një normë rritjeje prej 1.5% për vitin e ardhshëm. Banka pret që deficiti i llogarisë korente të tkurret në 1.9% të PBB-së këtë vit nga 5.6% në vitin e kaluar.
Megjithatë, FMN tha se ekonomia turke po fillon të përjetojë një rimëkëmbje të lehtë, por rritja e deficitit fiskal mund të dëmtojë kthimin te rritja ekonomike, tha zv/drejtori i FMN-së, John Lipsky.
Lipsky tha se besimi i konsumatorëve në Turqi është rritur fort dhe prodhimi dhe punësimi janë rritur, por paralajmëroi për rritjen e deficitit fiskal të Turqisë. Edhe FMN pret që ekonomia e Turqisë të tkurret me të paktën 5% këtë vit, por në tërësi ka shënuar "elasticitet dhe fleksibilitet" gjatë rënies globale dhe krizës financiare.
"Rritja e deficitit fiskal dhe dobësimi i cilësisë së huasë mund – në rast se nuk adresohet siç duhet – të errësojë situatën e rritjes ekonomike, duke përfshirë reduktimin e aftësisë së bankave për të dhënë kredi," tha Lipsky.

Rumani: Ministria e Financave pret që PBB të ulet me 6.5%
Rënia e PBB-së në Rumani mund të jetë deri në 6.5% këtë vit, në rast se ekonomia nuk shikon shenja sinjali në periudhën në vijim, tha ministri i Financave, Gheorghe Pogea, në një intervistë me median.
Për më tepër, përkeqësimi i situatës ekonomike mund të detyrojë qeverinë t’i kërkojë Fondit Monetar Ndërkombëtar të rinegociojë objektivat e deficitit të buxhetit për këtë vit. Pogea tha se ai po shpresonte në fleksibilitetin e fondit për të rënë dakord për një deficit më të lartë se 4.6% e PBB-së, që ishte rënë dakord më parë.

Serbi: Prodhimi i Brendshëm Bruto në rënie 5%
Ministrja e Financave serbe, Diana Dragutinovic, ka bërë të ditur se Prodhimi i Brendshëm Bruto të regjistrojë një rënie prej 5% përgjatë vitit 2009, i shkaktuar nga kriza ekonomike.
Bilanci shtetëror ka një deficit prej 4.5% dhe është e mundur që të riprogramohet deri në fund të vitit, sipas Dragutinovic. Një nga problemet kryesore të ekonomisë serbe është konsumi publik dhe do të jetë e nevojshme të zvogëlohet numri i nëpunësve shtetërorë, por edhe të realizohet një reformë në sistemin e pensioneve. "Nuk po marrim në konsideratë shkurtimin e pensioneve dhe investimeve, pavarësisht se kjo mund ta përkeqësonte më tej situatën”, ka pohuar Dragutinovic, duke saktësuar se nuk parashikohet rritje e inflacionit, edhe pse aktualisht është në nivelin e 7.2% në 2009-ën, ndërsa importet kanë shënuar një rënie prej rreth 30% në krahasim me vitin e mëparshëm.
MBARON SHKRIMI

Bullgari
Borxhi publik në rritje me 3.8%
Borxhi publik i Bullgarisë arriti në total në 5.5 miliard euro në prill, duke u rritur me 3.8% në krahasim me periudhën përkatëse të një viti më parë. Në mars, borxhi i përgjithshëm publik arriti në 5.38 miliard euro. Borxhi i sektorit publik përfshin borxhin shtetëror dhe borxhin e garantuar shtetëror.
Borxhi i brendshëm i vendit arriti në 1.45 miliard euro në prill, kundrejt 1.55 miliard euro në periudhën përkatëse vitin e kaluar, ndërsa borxhi i huaj arriti në 4.04 miliard euro kundrejt 3.74 miliard euro për periudhën përkatëse.

Bullgari
Qeveria e re do të vendosë për huanë nga FMN
Bullgaria ka qenë në dialog të përhershëm me partnerët ndërkombëtarë dhe në kontakt me Fondin Monetar Ndërkombëtar (FMN) për një marrëveshje të mundshme emergjence për hua, tha Kryeministri Sergey Stanishev, duke shtuar se ‘çdo vendim i madh politik ka të ngjarë të presë deri në përfundimin e zgjedhjeve të përgjithshme të 5 korrikut.’
Ai theksoi se një vendim i tillë, që përfshin zhvillimin e ekonomisë vendase, do të duhet të diskutohej nga qeveria tjetër.
Në fillim të muajit qershor, Boiko Borissov, kryebashkiaku i Sofies dhe lideri i partisë opozotare të qendrës së djathtë GERB, bëri thirrje për një nënshkrim të menjëhershëm të marrëveshjes me FMN-në në një përpjekje për të siguruar qëndrueshmërinë financiare të vendit. Borissov theksoi se tashmë kërkohej një asistencë e jashtme financiare, teksa vendi kishte hyrë zyrtarisht në rënie ekonomike.
Ekonomia e Bullgarisë u tkurr me 3.5% në tremujorin e parë, kundrejt një tkurrjeje prej 1.6% në tremujorin e katërt 2008.
GERB pritet të fitojë zgjedhjet parlamentare të ardhshme të 5 korrik, sipas sondazheve.

Greqi
Norma e papunësisë arrin në 9.3%
Norma e papunësisë në Greqi arriti në 9.3% në tremujorin e parë të 2009-ës, në krahasim me 8.3% në periudhën përkatëse të 2008-ës, tha Shërbimi Kombëtar i Statistikave.
Gratë u goditën më keq, me normën e papunësisë që arriti mesatarisht në 13%, ndërsa norma e papunësisë mes burrave ishte 6.8%.
Grupmosha midis 15-29 vjeç u godit gjithashtu më keq, me normën përkatëse që arriti në 18.5%.

Slloveni
Jepen 150 milion eurot e para nga fondi i garancisë
Bankat sllovene kanë marrë zyrtarisht rreth 150 milion euro hua nga banka shetërore e zhvillimit dhe tregtisë, SID, në ankandin e parë të fondit të garancisë së qeverisë. ‘Me shtetin që mbulon rreth 40% të rrezikut të huasë, është krijuar një potencial huash prej 150 milion eurosh,’ theksoi ministri i Financave, Franc Krizanic.
Skema e qeverisë për fondin e garancisë prej 1.2 miliard euro synon të nxisë aktivitetin e huadhënies dhe t’u japë kurajo bankave të miratojnë huatë e kompanive. Skema gjithashtu synon të lehtësojë presionet për likuiditetet e kompanive.
Nga 14 pjesëmarrës në ankand, vetëm Unicredit banka Slovenija dhe Banka Koper arritën të sigurojnë huatë. Ofertat arritën në 246.8 milion euro. Bankat kanë 45 ditë kohë që të nënshkruajnë huatë me kompanitë.

Kroaci
Rritet deficitit buxhetit
Deficiti i buxhetit i Kroacisë pritet të rritet midis 10-11 miliard HRK në 2009-ën, në rritje nga deficiti i parashikuar prej 5 miliard HRK, tha ministri i Financave të vendit, Ivan Suker.
Në tremujorin e parë, deficiti buxhetor i vendit arriti në 2.74 HRK, kundrejt 1.68 HRK në periudhën përkatëse të vitit të kaluar. Të ardhurat ranë me një normë vjetore prej 4.8% në tremujorin e parë në 26.8 HRK, ndërsa shpenzimet u rritën me 11.7% në 29.5 HRK për periudhën.
Qeveria kroate synon të vazhdojë me një rishikim tjetër në ulje të buxhetit dhe të reduktojë shpenzimet, në rast se të ardhurat nga turizmi dhe parashikimi për rritjen ekonomike mbetet i ulët, ka pohuar ministri i Financave, Ivan Suker. Gjithsesi ai shtoi se ‘reduktimi i shpenzimeve buxhetore është një detyrë e vështirë pasi 80% e tyre janë praktikisht të fiksuara, duke i shkuar sektorit të shëndetësisë, pensioneve, pagave të sektorit publik dhe mirëqenies.’
Sipas buxhetit të rishikuar, të ardhurat buxhetore janë ulur nga 124 miliard HRK në 116 miliard HRK, ndërsa shpenzimet janë reduktuar nga 126.9 miliard HRK në 121.5 miliard HRK.
Norma e inflacionit pritet në nivelin e 2.6% në 2009-ën, ndërsa ekonomia e vendit pritet të tkurret me 2% për periudhën, kundrejt një rritjeje vjetore prej 2.4% në 2008-ën, kryesisht e ndikuar nga një rënie e parashikuar e të ardhurave të turizmit në këndvështrimin e krizës globale financiare.
Analistët vlerësojnë se PBB e vendit mund të bjerë me 5% në 2009-ën, ndërsa Zeljko Lovrincevic nga Instituti Ekonomik pret që PBB të tkurret me 4.5% për periudhën.

Rumani
Intesa Sanpaolo: Qendër rajonale për Europën Qendrore në Brasov
Sipas të dhënave nga shoqëria e këshillimeve të pasurive të paluajtshme CB Richard Ellis Eurisko, filiali lokal i bankës italiane Intesa Sanpaolo ka firmosuar një parakontratë qiraje me një hapësirë prej 9,500 m2 për përdorim zyrash në brendësi të Parkut të Biznesit.
Bëhet fjalë për një prej kontratave të qirasë më të larta në nënshkruara muajt e fundit.
Italianët synojnë të realizojnë në Brasov një qendër rajonale për Europën Lindore, në të cilën duke filluar nga shtatori do të jenë të punësuar rreth 700 persona në aktivitetin e zyrave dhe të operacioneve të tjera financiare. Projekti i parkut të biznesit Brasov Business është realizuar nga shoqëria irlandeze Ravensdale Investments dhe parashikon krijimin e zyrave me një sipërfaqe prej 28,000 metra katror, të hapësirave tregtare prej 5600 metra katror dhe të një qendre kongresesh prej 3600 metra katror në rrugën e daljes së qytetit me drejtimin nga Bukureshti. Projekti i plotë do të përfundojë në nëntor të vitit 2010, pas një investimi fillestar të vlerësuar me rreth 30 milion euro. Kohët e fundit po rritet numri i ndërmarrjeve, midis të cilave dhe IBM e Computer Generated Systems (CGS), synojnë aktivitetin në Brasov.
Aktiviteti bankar i Intesa Sanpaolo në Rumani ka arritur në fund të vitit të kaluar një xhiro biznesi prej rreth 700 milion euro me një fitim buto prej 5 milion euro. Kreditë kundrejt klientëve janë rritur me 63% me një vlerë prej 459 milion euro, ndërsa depozitat kanë arritur në rreth 200 milion euro. Rrjeti është dyfishuar në 2008-ën për të arritur në një numër prej 100 të degëve e agjencive.

Maqedoni
Ofertat turistike prezantohen në Slloveni
Stenda të mëdha me motive të pasurisë kulturore-historike dhe natyrore, me të cilat thirren qytetarët sllovenë ta vizitojnë Maqedoninë janë vendosur në Lubjanë si pjesë e fushatës për promovimin e ofertës turistike të Maqedonisë në vendet fqinje.
Qytetarët sllovenë fushatën e vlerësojnë në mënyrë pozitive dhe thonë se për herë të parë prezantohet Maqedonia në mënyrë të tillë në Slloveni, shkruan agjencia MIA.
Punonjësit turistikë në Maqedoni thonë se tani për tani nuk janë paralajmëruar turistë nga Sllovenia, por se ka paralajmërime për vizita të organizuara të turistëve nga Turqia, Holanda dhe Ukraina, ndërsa priten edhe nga vendet fqinje.
"Numri i turistëve të vendeve ku zhvillohet fushata akoma nuk është në numër të madh. Ka nga Turqia dhe nga Serbia, ndërsa fillojnë edhe nga Greqia", thotë Aleksandar Stojçevski nga "Eurotravel internacional", anëtare e Lidhjes së Odave për Turizmin e Maqedonisë.