Eksportet janar-maj, 2014
Eksportet u rritën me 10.6% për periudhën janar-maj 2014, në raport me të njëjtën periudhë të një viti më parë, sipas të dhënave të publikuara nga INSTAT, duke ngadalësuar ritmet në raport me katërmujorin, kur rritja ishte 11.2%. Tekstilet dhe këpucët janë grupmalli që po mbajnë peshën kryesore në performancën pozitive të eksporteve këtë vit (duke ndikuar në 80% të rritjes për pesë mujorin), ndryshe nga lëndët djegëse e energjia, që iu rikthyen sërish rënies në maj, pasi kishin shënuar një tendencë pozitive në prill.
Në raport me vitin e kaluar, kur eksportet u zgjeruan me 16%, më 2014, po konstatohet një ngadalësim i ritmeve të rritjes, pikërisht për shkak të performancës së dobët të mineraleve, lëndëve djegëse dhe energjisë.
Sipas statistikave, eksportet e “minerale, lëndë djegëse dhe energji” arritën në 38.7 miliardë lekë për periudhën janar-maj, duke rënë me 3.5% në krahasim me pesëmujorin e vitit të kaluar. Pas performancës së mirë të prillit, në maj ky grup shënoi sërish një rënie me rreth 12%.
Ky grup po shfaq një ecuri tepër negative këtë vit, ndryshe nga 2013-a, kur eksportet e lëndëve djegëse, mineraleve e energjisë u rritën me ritme dyshifrore, duke udhëhequr gjithë eksportet shqiptare. Rënia e eksporteve të energjisë nga moti i thatë dhe tkurrja e eksporteve nga kompanitë nxjerrëse të naftës janë arsyet kryesore të kësaj tendence negative. “Bankers Petroleum” raportoi rritje të prodhimit në muajt e parë të 2014-s, por i ka dhënë më shumë naftë kompanisë vendase Albpetrol, çka ka ndikuar në nivelin e eksporteve të naftës jashtë, ndërsa deklaroi që një ngarkesë eksporti ishte shtyre. Edhe kompania tjetër e prodhimit të naftës Stream Oil raportoi rënie të prodhimit në tremujorin e parë të vitit. Ndërkohë që janë reduktuar eksportet e energjisë, si rrjedhojë e thatësirës, ndërsa dhe mineralet nuk po shfaqin rezultatet pozitive, për shkak të rënies së çmimit në tregjet ndërkombëtare.
Pesha e këtij grupi në totalin e eksporteve ra nga 41% në maj 2013, në 36% në maj 2014.
Industria e tekstileve e këpucëve vijoi rritjen e lartë u zgjeruar ndjeshëm me 29.1% me bazë vjetore për pesë muajt e parë të vitit, për të arritur në rreth 36 miliardë lekë, duke qenë grupmalli i dytë më i eksportuar në vend, me 33% të totalit, pasi “mineralet, lëndët djegëse dhe energjinë”, që vijon ende të ruajë vendin e parë.
Sipërmarrjet vendase të tekstileve e këpucëve po i gëzohen së fundmi shtimit të porosive nga partnerët italianë, që po i largohen Kinës e Lindjes së Mesme. Industria ka tërhequr së fundmi dhe interesin e qeverisë, që po punon për një paketë të veçantë masash nxitëse për këtë sektor.
Eksportet e materialeve të ndërtimit arritën në 15.2 miliardë lekë, duke rimarrë veten dhe duke u zgjeruar me rreth 6% për pesëmujorin.
Grupmallrat e tjerë, ndonëse me një peshë të vogël në totalin eksporteve, kanë shfaqur ecuri pozitive, ku veçohen ushqimet, pijet dhe duhani, shitjet e të cilave jashtë vendit u rritën me 24%, lekë dhe ato të “prodhime druri dhe letre”, që u zgjeruan me 47%. Rritja e eksporteve të prodhimeve të drurit e letrës ka ardhur si rrjedhojë e shtimit të aktivitetit të kompanisë me qendër në Berat “Center shqiptare”, e cila prodhon çanta letre për tregjet e huaj. Sipas të dhënave për Monitor nga Doganat, kjo kompani i ka rritur ndjeshëm eksportet në muaj e parë të këtij viti.
Burimi: INSTAT