Deloitte Cnetral Europe analizon tendencat e biznesit konsumator në tregjet e Europës Qendrore e Lindore. Si tregtia me pakicë duhet t´u përshtatet shijeve lokale dhe ndjeshmërive të tregut. Renditja e kompanive më të mëdha të biznesit konsumator në rajon.
“Mendoni globalisht, veproni lokalisht” është slogan i aktivistëve mjedisorë, por për kompanitë e biznesit konsumator në Europën Qendrore (EQ) është e nevojshme që të mendojnë gjithashtu lokalisht. Një nga treguesit kryesorë kyç për suksesin e lojtarëve ndërkombëtarë, që hyjnë në tregjet në rritje por konkurrente të rajonit, është shkalla në të cilën ata kanë qenë në gjendje të përshtaten ndaj shijeve lokale dhe ndjeshmërive të tregut.
‘Transplantimi i modelit të zhvilluar perëndimor në tregjet në zhvillim nuk funksionon tërësisht. Tregjet në zhvillim mund të jenë 70-80% të ngjashme, por kompanitë ende kanë nevojë të gjejnë 20-30 përqindëshin që është unik ndaj shijeve lokale,´ thotë Aaron Martin, drejtor, Deloitte Consulting.
Ndjeshmëria më e madhe lokale ka të bëjë me çmimet, dhe kompanitë që kanë qenë në gjendje të përgjigjen ndaj nevojave të tregut lokal për çmime të ulëta e kanë bërë këtë përmes një sërë reduktimesh në kosto.
Ato përfshijnë shkurtimin e kostove, duke lehtësuar zinxhirin e furnizimit dhe po ashtu duke reduktuar zyrat qendrore të kompanisë.
Kontraktimi i produkteve lokale është një tjetër mënyrë për tregtuesit me pakicë që t´u përgjigjen kërkesës konsumatore dhe të mbajnë çmime të ulëta. Për kompanitë që zgjerohen përmes shkrirjeve e blerjeve, është i domosdoshëm një integrim i plotë dhe efficient, teksa shumë kompani të tilla veprojnë në një mënyrë të ndarë dhe të decentralizuar.
Tregtuesit me pakicë gjithashtu mundohen të ndikojnë te konsumatorët duke ofruar përfitime të paprekshme si tregtia e drejtë, produktet e ricikluara, pa shtuar ndonjë kosto shtesë. Përshtatja e procesit të shitjeve duke përdorur teknologjinë, po ashtu duke përmirësuar nivelet e shërbimit janë mjete të tjera për të tërhequr më shumë konsumatorë.
Përshtatshmëria dhe afërsia janë faktorë të qartë të rritjes së rëndësisë për konsumatorët, dhe kompani të tilla si Tesco po përshtatin strategji rritjeje që përfshijnë këtë prioritet. Në fund të vitit 2010 Tesco njoftoi një zgjerim në Europën Qendrore e Lindore që synonte të dyfishonte hapësirën e shitjes së kompanisë në rajon gjatë pesë viteve në vijim.
Zgjerimi përfshin vënin e theksit në dyqane të formatit të vogël me sipërfaqe 2,000 4,000 metra katror dhe po ashtu edhe dyqane më të vogla të formatit ekspres. Tesco ka pasur ecuri të suksesshme në tregjet e Europës Qendrore, si Republika çeke, në ndjekjen e një strategjie të shumë formatuar që ofron produkte me kosto të ulët dhe të lokalizuara.
Shumë tregje të pakicës së Europës Qendrore janë ndarë midis lojtarëve ndërkombëtarë që po zgjerohen dhe kompanive lokale.
Sfida për kompanitë lokale është të mbrojnë tregun e tyre ekzistues, duke ndjekur ritmin dhe risitë e sjella në treg nga konkurrentët e huaj. Kjo është dhe më e vështira për t´u realizuar, për shkak se lojtarët lokalë nuk kanë një buxhet marketingu të krahasueshëm me kompanitë ndërkombëtare.
Renditja e kompanive
Kompanitë kryesore të biznesit konsumator që marrin pjesë në renditjen e 500 kompanive më të mira të Europës Qendrore kanë pothuajse të njëjtin pozicion si në vitin 2009. Jeronimo Martins, pronar i tregtuesit më të madh me pakicë të Polonisë
Biedronka, është numri një midis firmave të biznesit konsumator dhe i 10-ti në total, duke rënë dy vende në krahasim me vitin e kaluar. Metro Group në Poloni vjen i dyti, duke rënë nga vendi i 13-të në të 18-n në listë. Dy kompanitë që shfaqën përmirësim në renditjen e 500 kompanive më të mëdha ishin gjithashtu nga Polonia, me PKP që lëvizi nga vendi i 46-të në të 43-n dhe Carrefour Polska nga i 54-ti në të 52-n.
E ardhmja
Rritja e industrisë së biznesit konsumator ka të ngjarë të vijë nga vetë elementët specifikë të industrisë. Këto përfshijnë rritjen e të ardhurave, zgjerimin e penetrimit të shijeve perëndimore dhe qëndrueshmërinë.
Kompanitë duhet të gjejnë një mënyrë për të përshtatur nisma më të qëndrueshme dhe t´ua komunikojnë ato konsumatorëve.
Shërbimi është një tjetër faktor që fiton rëndësi, dhe kompanitë që plotësojnë të gjitha këto kritere në 12-24 muajt në vijim, pa e pasuar koston te konsumatorët, do të jenë fituesit.
Zgjerimi i zinxhirëve të pakicës me format të vogël nga lojtarët më të mëdhenj ndërkombëtarë do të vazhdojë të rrisë presionin mbi tregtuesit e vegjël lokalë me pakicë, madje edhe në tregje si Polonia ku tregtuesit e vegjël zënë një pjesë të madhe (rreth 40%) të tregut me pakicë të ushqimeve në vend.
Sfidat
Ashtu si në një sërë industrish të tjera ka një ndarje të qartë midis jugut dhe veriut. Vendet e veriut, si Republika çeke, Polonia, Sllovakia kanë tregje konsumatore shumë më të shëndetshme: shpenzimet konsumatore po rriten, normat e papunësisë janë shumë më të ulëta se në jug, të ardhurat e disponueshme janë të qëndrueshme, konsumatorët familjarë nuk janë të mbingarkuar me borxhe (nuk ka pasur një lulëzim të kredisë për shtëpi siç ka ndodhur në vende të tjera), ndërtimi po vazhdon, bankat po u japin hua si konsumatorëve ashtu dhe korporatave.
Në vendet jugore të Europës Qendrore është një situatë më e përkeqësuar për shpenzimet e konsumatorëve; panorama e kompanive është shumë më e dobët.
Si konkluzion, në tërësi, industritë e konsumit po ndjekin pak a shumë tendencën e shëndetit të ekonomisë në përgjithësi.
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.