Shumë mendojnë se Banka Qendrore Europiane do të shkurtojë normat e interesit. Për një stimul të rëndësishëm, bankës do t’i duhet të shkelë rregullat e vetëvendosura
Fuqia e Bankës Qendrore Europiane është dobësuar. Norma e interesit për rezervat që ka banka është nën zero; skema e lehtësimit sasior (QE) mbulon asete me vlerë 2.6 trilionë euro (2.9 trilionë dollarë amerikanë), ekuivalente me mbi një të pestën e PBB-së së Eurozonës, shkruan The Economist. Megjithatë, gjatë muajit qershor, Mario Draghi, shefi i BQE-së, premtoi stimuj të mëtejshëm në qoftë se ekonomia nuk do të rritej. Statistikat e botuara që atëherë tregojnë një nivel të ulët rimëkëmbjeje.
Shumë po presin për njoftimin që do të vijë nga takimi që Banka Qendrore Europiane do të zhvillojë në shtator, së bashku me parashikimet e përditësuara ekonomike. Edhe pse BQE-ja premtoi se do të mbante normat e interesit në nivele të qëndrueshme të paktën deri në fund të 2020, tregjet presin që normat jo vetëm që nuk do të qëndrojnë në nivele të qëndrueshme, por do të shënojnë rënie me një të dhjetën pikë përqindjeje. Bankat ankohen se normat negative të interesit tkurrin fitimet e tyre: ata duhet t’i paguajnë Bankës Qendrore një shumë të caktuar, në mënyrë që ajo të mbajë depozitat e tyre, por ata janë të frikësuar nga fakti se nëse ata kalojnë në norma interesi negative, depozituesit e tyre do t’i tërheqin prej tyre paratë që kanë depozituar atje.
Fitimet dhe kreditë shënuan rënie, duke penguar që norma e interesit të transmetohet në ekonominë reale. Për momentin, BQE-ja vlerëson se nuk ka arritur “kufirin më të ulët”, pikën në të cilën efektet ekspansioniste të normave negative të interesit ndalojnë tejkalimin e çfarëdo shpenzimi. Por efektet anësore të padëshiruara mund të shfaqen, kur normat të bien në nivele më të ulëta. Prandaj, disa ekonomistë po përpiqen të zvogëlojnë ndikimin negativ të shkurtimeve të normave të interesit, duke justifikuar bankat nga normat negative në disa rezerva të tepërta. Edhe atëherë normat mund të mos jenë larg kufirit më të ulët.
Analistët e Bankës BNP Paribas mendojnë se ato mund të bien më shumë se 0.4 pikë përqindje përpara se të vijë momenti. Kjo hapësirë e kufizuar është arsyeja pse disa ekonomistë gjithashtu presin që banka të rifillojë Lehtësimin Sasior edhe më vonë gjatë vitit.
Daniele Antonucci i Morgan Stanley, një firmë në Wall Street, pret që banka të njoftojë blerjet mujore të borxhit të qeverisë dhe të korporatës prej 45 miliardë eurosh. Por kufiri i vetëvendosur i bankës ndaj pjesës së borxhit sovran të një vendi, prej 33%, do të thotë se ky ritëm ndoshta nuk mund të mbahet më shumë se një vit. Ky tavan duhet të hiqet nëse do duhet që ndonjë zgjerim i mundshëm i Lehtësimit Sasior (QE) të duket i besueshëm tek investitorët, thotë Spyros Andreopoulos i BNP Paribas. Edhe pse ligjshmëria e Lehtësimit Sasior është vënë në pikëpyetje në Gjermani, në dhjetor,
Gjykata Europiane e Drejtësisë vendosi që BQE-ja po vepronte ligjërisht, duke i dhënë kështu asaj hapësirë për të rritur kufirin deri në 50%. Në çdo rast, banka do të duhet të rishqyrtojë një tjetër rregull të vetëvendosur, thotë z. Andreopulos: ajo duhet të shmangë aksionet e letrave me vlerë të individëve, të cilët mund të ndikojnë rezultatin e votave të investitorëve në ndonjë ristrukturim të ardhshëm të borxhit.
Edhe me gjithë këtë, aftësia e BQE-së për të përballuar e vetme një rënie serioze do të ishte e kufizuar. Edhe pse z. Draghi i siguroi tregjet, ai i paralajmëroi ato gjithashtu se pa mbështetjen e duhur fiskale, lehtësimi monetar rrezikon të jetë i ngadaltë për nxitjen e mëtejshme të ekonomisë dhe me efekte të padëshirueshme anësore.