Fati i Nenit 33 Për mbajtjen e tatimit mbi të ardhurat në dorë të Komisionit të Ekonomisë Nuk dihet ende nëse Komisioni i Ekonomisë do të votojë pro ose kundër ndryshimeve që kanë të bëjnë me nenin 33 pika 4 për Mbajtjen në Burim të Tatimit mbi të Ardhurat. Në këtë nen të projektligjit, në kuadër të paketës fiskale 2005 u përcaktua që fitimi të tatohet mbi të ardhurat në masën 10 %, që në momentin që deklarohet si i tillë. Kjo gjë është kundërshtuar me forcë nga biznesmenët anëtarë të Dhomës Amerikane të Tregtisë, sepse në këtë mënyrë tatohet mbi të ardhurat dhe ajo pjesë e fitimit që shkon për investime apo rritje kapitali. Pas një sërë debatesh, përfaqësuesit e qeverisë paraqitën një variant të ri të këtij neni, i cili u linte afat bizneseve që deri në 30 qershor të vitit pasardhës të bënin ndarjen e fitimit, në rast të kundërt do të konsiderohej si divident për tu shpërndarë dhe do të tatohej mbi të ardhurat i gjithë fitimi. Komuniteti i biznesit amerikan në Shqipëri nuk i ka pranuar as ndryshimet që ka bërë Ministria e Financave për herë të dytë në lidhje me këtë nen, pasi ato në thelb prekin në mënyrë të padrejtë shoqëritë tregtare. Ministria e Financave përgjigjen biznesmenëve, anëtarë të Dhomës së Amerikane të Tregtisë në lidhje me këtë nen ua ka lënë “suprizë” ditën kur në Komisionin e Ekonomisë do të diskutohet ky nen. Propozimi i ri i Ministrisë së FinancaveNë bazë të propozimit të Ministrisë së Financave Neni 33 mbi mbatjen në burim të tatimit mbi të ardhurat ndryshohet si më poshtë:-Tatimpaguesi subjekt i tatimit mbi fitimin, pas pagimit të tatimit mbi fitimin, në përputhje me dispozitat e ligjit nr. 7638, datë 19.11.1992 ” Për shoqëritë tregtare” brenda 6- mujorit të parë të çdo viti viti detyrohet të miratojë rezultatet financiare të vitit parardhës. a. Nëse, sipas miratimit të asamblesë vendoset që një pjesë e fitimit pas tatimit të shkojë për shtesën e kapitaleve, kjo shtesë njihet për efekt fiskal në qoftë se ajo është legalizuar me vendim gjykate dhe do të jetë e çertifikuar nga eksperti kontabël në raportin e veprimtarisë ekonomike për vitin. Vendimi i gjykatës dhe raporti i ekspertit kontabël paraqitet në organin tatimor brenda datës 31 korrik të vitit pas mbylljes së vitit ushtrimor. b. Kur asambleja e shoqërisë nuk ka marrë vendimin për miratimin e rezultateve financiare pas vitit paraardhës, brenda datës 30 qershor të vitit pas mbylljes së vitit ushtrimor, i gjithë fitimi pas tatimit, pa përfshirë rezervat minimale të domosdoshme ligjore, për efekte fiskale, konsiderohet dividend për tu shpërndarë dhe tatohet në masën 10 % në përputhje me këtë nen. Në këtë rast tatimi paguhet nga shoqëria brenda datës 31 korrik. c. Nëse gjatë vitit, shoqëria vendos të zvogëlojë kapitalet e saj, një gjë e tillë, në çdo rast, bëhet me miratimin e asmblesë dhe legalizohet me vendim gjykale. Çdo zvogëlim kapitali, përveç rasteve të detyruara të parashikuara më Ligjin nr. 7638, datë 19.11.1992 “Për Shoqëritë Tregtare”, konsiderohet e ardhur personale dhe tatohet në masën 10%. Në këtë rast, tatimi mbahet në burim në momentin e zvogëlimit të kapitalit. Argumentat e biznesit për propozimin e ri të FinancavePas propozimit të mësipërm të Ministrisë së Financave ka ardhur reagimi i Dhomës Amerikane të Tregtisë. Anëtarët e Dhomës arritën në konkluzionin se “edhe propozimi i ri për nenin 33 nuk mund të pranohet dhe opinioni ynë është se ky nen duhet të tërhiqet nga Projekt-Ligji. Ky nen shton barrën fiskale mbi ekonominë formale dhe në vend që të ketë një efekt pozitiv do të shkatërronte rritjen e biznesit legjitim dhe do të nxiste më tepër informalitetin”.Sipas Dhomës, propozimi i ri nuk është një riformulim i draftit të parë po një propozim i ri, i cili cënon të drejtat dhe detyrimet e aksionerëve për të administruar bizneset (shoqërine tregtare). Sipas Ligjit mbi Shoqëritë Tregtare, Nr. 7638, datë 19.11.1992, neni 214 dhe 215, aksionerët janë të lirë të vendosin në miratimin e bilancit të shoqërisë dhe në shpërndarjen ose jo të dividendit.Ligji mbi Shoqëritë Tregtare parashikon që ky vendim i aksionerëve për bilancin, duke përfshirë dhe shpërndarjen e dividendit, nuk ka nevojë për vendimin e gjykatës dhe as të çertifikohet nga eksperti kontabël. Që vendimi të hyjë në fuqi është i mjaftueshëm vendimi i aksionerëve.Aktualisht çdo shoqëri tregtare është e detyruar të miratojë bilancin me vendim të ortakëve (në shoqëritë me përgjegjësi të kufizuar neni 56 i Ligjit për Shoqëritë Tregtare) ose të aksionerëve (në shoqëritë aksionere Neni 130 i Ligjit për Shoqëritë Tregtare), duke përfshirë shpërndarjen ose jo të dividendëve. Organet tatimore kanë të drejtë të kërkojnë këtë vendim dhe nga ana tjetër shoqëria është e detyruar ta paraqesë atë në organin tatimor.Kështu, aktualisht shoqëria ka të drejtë të vendosë të mos e shpërndajë dividendin dhe ta mbajë atë si “fitim pas tatimit”, pa qenë e detyruar ti kalojë këto fitime në kapitalin e rregjistruar të shoqërisë, duke e shtuar atë.Sipas propozimit të Ministrisë, aksionerët janë të detyruar të kalojnë gjithë fitimin e pashpërndarë në kapitalin e regjistruar sipas procedurës së shtimit të kapitalit (regjistrimi i gjykatës) dhe kjo kufizon të drejtën që ata kanë aktualisht për ti shpërndarë këto fitime si dividend gjatë vitit nëse ata do të vendosnin kështu. Në këtë rast organi tatimor, do të marrë tatimin në burim sipas Ligjit për Tatimin mbi të Ardhurat që është në fuqi. Por, për të mos qenë në gjendje të shpërndajë ndonjë dividend, aksionerët sipas këtij propozimi (pika c) do tu duhej të “zvogëlonin kapitalin e regjistruar”.Në të njëjtën kohë, nëse aksionerët janë të detyruar të kalojnë të gjithë fitimin e pashpërndarë në kapitalin e regjistruar sipas procedurës së shtimit të kapitalit (regjistrimi i gjykatës), kjo do të thotë se për çdo vonesë nga gjykata për dhënien e vendimit pas datës 31 korrik, shoqërisë do ti duhej të përballej me pasojat.Në përfundim të argumentave të saj Dhoma Amerikane shton se Ligji për Shoqeriëe Tregtare dhe ai i Tatimi mbi të Ardhurat rregullon ashtu siç duhet çështjen e dividentit dhe taksimin e tij.Kërkesa të tjera për PaketënNë lidhje me draftin e Paketës Fiskale 2005 të miratuar nga Këshilli i Ministrave, Dhoma Amerikane e Tregtisë paraqet vërejtjet dhe sugjerimet lidhur me Paketën Fiskale 2005. Parapagimi i tatimit mbi fitiminVendosja në mënyrë abuzive nga organet tatimore e shumave të parapagimit të tatimit mbi fitimin është një praktikë e njohur tashmë. Gjatë hartimit të disa paketave fiskale në vitet e kaluara, janë bërë përpjekje për përmirësimin e legjislacionit në lidhje me këtë çështje. Pavarësisht ndryshimeve e përmirësimeve të vazhdueshme, është fakt që edhe gjatë vitit të fundit, tatimpaguesit kanë hasur shumë vështirësi në përcaktimin e shumave të parapagimit të tatimit mbi fitimin. Kërkesa kryesore që lidhet me këtë problem është “zbatimi me rigorozitet i ligjit”. Ligji “Për Tatimin mbi të Ardhurat” parashikon se tatimpaguesi duhet të vetëdeklarojë shumën e parapagimit të tatimit mbi fitimin, duke përcaktuar qartë mënyrën e llogaritjes së kësaj shume. Për këtë arsye, biznesmenë anëtarë të Dhomës Amerikane të Tregtisë propozojnë që në Ligjin dhe Udhëzimin “Për Tatimin mbi të Ardhurat” të parashikohet se: Formulari i deklarimit dhe pagesës së tatimit mbi fitimin (ashtu si për TVSH-në) nuk tregon shumën e tatimit për tu paguar, por tatimpaguesi duhet të bëjë vetë llogaritjet sipas fitimit të realizuar në dy vitet e fundit fiskalë dhe të paguajë shumën përkatëse të tatimit. Në rast të moszbatimit të ligjit nga ana e tatimpaguesit, të vendosen gjoba dhe të zbatohen interesa.Gjithashtu, formulari i deklarimit dhe pagesës së fitimit të përgatitet në mënyrë që të deklarohet nga tatimpaguesi tatimi i paguar tepër më parë (parapagim tatim fitimi i mbartur) apo të dhëna të tjera të nevojshme për një deklarim të plotë të informacionit të nevojshëm.Pagesa e detyrimit doganor dhe pjesërisht e gjobës përpara apelimit/Afati i apelimitSipas dispozitave të Kodit Doganor, përpara se të paraqitet për apelim subjekti duhet të paguajë të plotë detyrimin doganor të vendosur nga dega e doganës si dhe 40% të shumës së gjobës. Për këtë nen biznesmenët propozojnë që “kjo dispozitë të ndryshohet si më poshtë: “Përpara kryerjes së procedurës së apelimit, subjekti duhet të paguajë detyrimin doganor pa përfshirë interesa apo gjoba ose të paraqesë garanci”. Gjithashtu, sipas tyre duhet të përcaktohet se afati i njoftimit kundër detyrimeve tatimore bëhet brenda një afati 30-ditor (dhe jo 5-ditor, siç është aktualisht në nenin 289 të Kodit Doganor)”.Njohja e firove dhe procedura e çertifikimit të stoqeveNë projektligjin e paraqitur janë njohur si shpenzime të zbritshme humbjet, dëmtimet, firot dhe skarcot gjatë prodhimit, tranzitimit dhe magazinimit, deri në një përqindje të caktuar. Anëtarët biznesmenë të Dhomës Amerikane të Tregtisë sugjerojnë që “përqindja e njohur e humbjes/firos duhet të përcaktohet në bashkëpunim me Ministritë përkatëse përgjegjëse për fushat specifike të veprimtarisë, në një Udhëzim të posaçëm në mënyrë që të mos lihet vend për interpretime”. Gjithashtu, sipas tyre “është e nevojshme të parashikohet shprehimisht në ligj zhvlerësimi i mallrave që kanë qëndruar stok në magazinë për një kohë të gjatë, mallrat që kanë skaduar apo mallra të tjera që për shkaqe të ndryshme mund të shiten me një vlerë shumë më të ulët sesa kostoja e tyre. Nevojitet të përcaktohet një procedurë e qartë për vërtetimin/çertifikimin e këtyre mallrave. Ky çertifikim do të shërbejë për njohjen për qëllime fiskale të zhvlerësimit për çfarëdo arsye të stoqeve të mallrave”. Zbatimi i TVSH-së në eksportin e shërbimeveNdërsa në ligjin për TVSH-në ata sugjerojnë që të përcaktohen qartë cilat janë kushtet kur kryhet eksporti i shërbimeve. Në lidhje me këtë çështje, nenet 15 dhe 31 të Ligjit janë kontradiktorë me njëri-tjetrin. Neni 15, paragrafi 4 parashikon se vendi i furnizimit të shërbimeve është vendi i rezidencës/selisë së furnizuesit”. Kjo do të thotë se për një furnizues shërbimesh rezident shqiptar, pavarësisht vendit ku kryhet realisht shërbimi, njihet si vend i furnizimit të shërbimit vendi i rezidencës (pra, territori shqiptar). Rrjedhimisht, mbi këtë furnizim duhet të zbatohet TVSH në masën 20%.Neni 31 parashikon se shërbimet e kryera në territorin e huaj nga një person që është rezident shqiptar, konsiderohen si eksport shërbimesh dhe mbi to duhet të zbatohet TVSH në masën 0%. Në ndryshim nga shërbimet, trajtimi i eksportit të mallrave është i qartë. Nëse blerësi është jashtë shtetit dhe mallrat dalin jashtë territorit shqiptar, furnizimi njihet si eksport dhe është subjekt i TVSH-së në masën 0%. Për këtë arsye biznesi sugjeron që “të shfuqizohet paragrafi 4 i nenit 15 si dhe të përcaktohen qartë kushtet e eksportit të shërbimeve. Vendi i rezidencës së blerësit duhet të jetë kushti kryesor për përkufizimin e eksportit të shërbimeve”.
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.