Ligji aktual i procedurës tatimore ndryshon më 1 janar 2019 me synimin që të rregullojë disa mangësi, që ende vërehen në praktikën e zbatimit të legjislacionit tatimor dhe lënë hapësirë për shmangie të deklarimit dhe pagesës së detyrimeve reale nga tatimpagues, që synojnë të konkurrojnë në mënyrë të pandershme tregun e brendshëm për furnizimin e mallrave dhe shërbimeve, argumenton Ministria e Financave. Këto ndryshime synojnë të ulin mundësitë për copëtimin në shumë biznese për të shmangur TVSH dhe gjithashtu synojnë të ulin evazionin në pagat e larta.
Në nenin 1 dhe 2, parashikohet ndryshimi i neneve 40 dhe 43 të ligjit ekzistues, duke mundësuar përmirësimin e rregullave të regjistrimit dhe pajisjes me NIPT/NUIS të tatimpaguesve, me qëllim deklarimin e saktë të të ardhurave të realizuara dhe shmangien e evazionit. Në këtë frymë, personi fizik mund të regjistrohet pranë Qendrës Kombëtare të Biznesit, me të njëjtin numër të identifikimit personal, vetëm një herë dhe do të mund të regjistrohet e pajiset me një NIPT/NUIS të ri, vetëm mbas çregjistrimit të atij ekzistues.
Gjithashtu, për çdo veprimtari të re që kërkon të regjistrojë, personi fizik tregtar, do të pajiset me një certifikatë, me numër unik identifikimi të njëjtë me atë të regjistrimit, por me numër serial të ndryshëm, për të mundësuar identifikimin e vendndodhjes të kësaj veprimtarie të re.
Në nenin 3, parashikohen rregullime dhe shtesa në nenin 44 të ligjit, lidhur me kalimin e tatimpaguesit në regjistrin pasiv, vetëm pas pagimit të të gjitha detyrimeve tatimore të tatimpaguesit. Ky përcaktim, së bashku me përcaktimet e nenit 1 dhe 2, do të mbyllë shtegun për kalimin në regjistrin pasiv të një aktiviteti sa herë që evidentohen detyrime tatimore të papaguara, duke mos lejuar shtimin e nivelit të borxhit të pambledhshëm. Çdo transaksion që do të kryhet nga tatimpaguesit e regjistruar në regjistrin pasiv do të konsiderohet si shkelje dhe do të penalizohet së bashku me tatimpaguesin në regjistrin aktiv që ka kryer transaksionin me të.
Në nenin 4, parashikohet ndryshimi tërësor i nenit 45, duke përcaktuar në mënyrë të detajuar procedurat lidhur me çregjistrimin e subjekteve tatimore, pranë QKB-së dhe Administratës Tatimore, si dhe përcakton detajet lidhur me përcaktimin e datës së çregjistrimit për kategori të ndryshme tatimpaguesish, radhën dhe procedurën e
çregjistrimit, afatet e veprimit dhe kushtet specifike për regjistrim.
Në nenin 5 të ligjit, parashikohet rritja e nivelit nga 100 (një qind) lekë në 1000 (një mijë) lekë të shumës së detyrimit tatimor të detyrueshme për t’u paguar ose e tepricës së kredisë, që vlerësohet si detyrim ose kredi me vlerë zero, shumë kjo për cilën nuk bëhet vlerësim tatimor nga administrata tatimore.
Në nenet 6 dhe 7 të ligjit, parashikohet e drejta e Administratës Tatimore për të përdorur mënyra alternative vlerësimi për rastet kur tatimpaguesi, person fizik, për qëllime të shmangies ose minimizimit të pagesave, mban më shumë se një NIPT/NUIS, apo në rastet kur tatimpaguesit kryejnë një ose disa transaksione direkte apo indirekte që deformojnë parimet e ligjit tatimor; nuk bazohen në parimin e vlerës së tregut, kur veprimi/transaksioni nuk reflekton thelbin e tij ekonomik apo evidentohen veprime/transaksione që synojnë shmangien ose uljen e detyrimeve tatimore.
Në nenin 8, parashikohet shtimi i një pike në nenin 75 të ligjit bazë, duke krijuar lehtësi të tjera për tatimpaguesit dhe duke mundësuar kompensimin nga teprica kreditore të detyrimeve tatimore brenda çdo tatimi, me përjashtim të kontributeve të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore, automatikisht nga sistemi informatik.
Në nenet 9, 10 dhe 11, përcaktohet radha e pagesës së kontributeve dhe të detyrimeve tatimore, duke filluar me detyrimet më të hershme brenda të njëjtit lloj, si dhe mundësohet lehtësimi i procedurave, përmes përdorimit të gjerë të komunikimit elektronik, si dhe thjeshtësimit dhe qartësimit të procedurave të njoftimit për pagesën e detyrimeve tatimore, të pagesës.
Në nenin 12 të ligjit, propozohen ndryshime lidhur me procedurat e deklarimit të detyrimit tatimor, si të pambledhshëm dhe fshirjen/shuarjen e tij, ndërsa në nenin 13 vijohet me lehtësitë ndaj tatimpaguesit, duke përjashtuar nga pagesa që duhen bërë si kusht për të ushtruar të drejtën e ankimit pranë organit tatimor, gjobat e përfshira në vlerësimin tatimor të ankimuar dhe kamatëvonesat e llogaritura.
Përmirësime dhe saktësime parashikohen edhe në kreun e sanksioneve, sipas neneve 14 deri 17 të ligjit, përmes të cilave trajtohen si deklarim i pasaktë, rastet e rivlerësimit në ulje të tepricës kreditore të tatimpaguesit, në përfundim të kontrollit tatimor, duke parashikuar një penalitet në masën 20% të diferencës ndërmjet tepricës kreditore të deklaruar me tepricën kreditore që duhej deklaruar, si dhe propozohen lehtësi edhe në trajtimin e kundërvajtjeve administrative, duke parashikuar ulje të penaliteteve në 30%, për rastet kur tatimpaguesi pranon vlerësimin tatimor dhe e paguan detyrimin.
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.