Shqipëria ka shlyer gjatë muajit nëntor 250 milionë euro të eurobondit të vitit 2015 dhe që maturohej këtë vit, ashtu siç ishte parashikuar. Në fund të muajit nëntor, gjendja e likuiditetit në valutë e qeverisë shqiptare është pakësuar ndjeshëm dhe ndikimin kryesor e ka dhënë pikërisht shlyerja e pjesës së mbetur nga eurobondi i vitit 2015.
Në nëntor të vitit 2015, Shqipëria emetoi një Eurobond me maturim 5-vjeçar, për një shumë totale prej 450 milionë eurosh, me një kupon prej 5.75%. Prej tyre, 200 milionë ishin shlyer nëpërmjet eurobondit të mëparshëm, emetuar në vitin 2018, ndërsa diferenca u shlye muajin e kaluar, me fondet e eurobondit të siguruar në qershor të këtij viti.
Në vitet e fundit, Shqipëria ka shfrytëzuar gjendjen e mirë të likuiditetit në tregjet e huaja për të siguruar financime me norma interesi në rënie. Vende si Shqipëria kanë shfrytëzuar oreksin e investitorëve ndërkombëtarë për kthime më të larta, në kushtet kur letrat e borxhit sovran të shteteve më të zhvilluara kanë zbritur pranë zeros. Në qershor të këtij viti, Shqipëria siguroi me sukses një Eurobond 7-vjeçar prej 650 milionë eurosh me një kupon prej 3.5%. Ky çmim mund të jetë i kënaqshëm për Shqipërinë, por edhe për investitorët, në kushtet kur alternativat për të siguruar kthime të mira në tregjet financiare janë të pakta.
Gradualisht, qeveria shqiptare po e shpenzon tepricën e likuiditetit në valutë të krijuar në muajin qershor. Në fund të nëntorit, likuiditeti në valutë i mbajtur në llogarinë e Bankës së Shqipërisë ra në shumën e barasvlershme të 25 miliardë lekëve, rreth 42.6 miliardë lekë më pak krahasuar me muajin tetor. Pjesa më e madhe shkuan për shlyerjen e eurobondit (rreth 31 miliardë lekë), ndërsa diferenca është shpenzuar për të mbuluar deficitin në rritje të buxhetit të shtetit. Mbulimi i deficitit me paratë e eurobondit uli kërkesën për huamarrje të brendshme dhe ndihmoi në ruajtjen e interesave të qëndrueshme në tregun primar të letrave të borxhit të qeverisë. Këto fonde krijuan gjithashtu një shtesë të ofertës për euro në tregun valutor dhe ndikuan në stabilitetin e kursit të këmbimit mes euros dhe lekut.
Në muajin nëntor, deficiti buxhetor u zgjerua me 7 miliardë lekë të tjera dhe arriti vlerën rekord të 73 miliardë lekëve. Pjesa më e madhe e deficitit prej 35 miliardë lekësh të krijuar në periudhën qershor-nëntor u mbulua pikërisht përmes fondeve të eurobondit.
Nga 650 milionë euro hua të siguruara nga eurobondi i qershorit, 400 milionë euro kishin qëllim të përdoreshin pikërisht për mbështetje buxhetore, me qëllim mbulimin e deficitit buxhetor. Pandemia krijoi një thellim drastik të deficitit buxhetor, sidomos për shkak të të ardhurave të munguara. Në 11 muajt e këtij viti, qeveria shqiptare arkëtoi rreth 310 milionë euro më pak krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar./E.Shehu
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.