Nga një matricë krahasuese e Këshillit të Investimeve për “Politikat incentivuese për nxitjen e investimeve: Shqipëria kundrejt vendeve” shihet se vendi ynë ofron barrën më të lartë fiskale për investitorët dhe ka incentivat fiskale më të ulëta në raport me Maqedoninë, Serbinë, Malin e Zi, Kosovën dhe Bosnjën. Nga matrica që u publikua në mes të vitit të kaluar rezulton se, në renditjen rajonale, Shqipëria ka barrën më të lartë fiskale për tatimfitimin 15%, gati 50% më të lartë se norma rajonale për këtë tatim që nuk është më shumë se 10%. Edhe Serbia e ka tatimfitimin 15%. Shqipëria gjithashtu e ka tatimin mbi të ardhurat personale më të lartin në rajon. Maqedonia e ka tatimin mbi të ardhurat personale të sheshtë 10%, në Serbi varion nga 10 në 20%, në Mal të Zi nga 9-11%, në Kosovë është progresive nga 0 në 10% dhe në Bosnjë, i sheshtë 10%. Gjithashtu Shqipëria bashkë me Serbinë shihet të ketë nivelin e TVSH më të lartë në rajon, në nivelin e 20%, teksa vendet e tjera e kanë këtë tatim nga 17-19%. Shqipëria, së bashku me Serbinë, renditen ndër vendet që kanë nivelin më të lartë të kontributeve të sigurimeve shoqërore të paguara nga punëdhënësi në 15% dhe 17.9% përkatësisht. Megjithatë, Serbia po tregohet më agresive se Shqipëria në tërheqjen e investimeve të huaja, duke i “joshur” të huajt me subvencione direkte për punonjësit.
Maqedonia e ka të gjithë barrën të transferuar te punëmarrësi, në nivelin e 27%. Kjo është një nga arsyet kryesore që Maqedonia rezulton me normën më të ulët të taksës ndaj përqindjes së fitimit të bizneseve (12.9%). Edhe Mali i Zi ndjek të njëjtën logjikë, ku kontributet e paguara nga punëdhënësi janë vetëm 5% dhe ato të punëmarrësit 24%. Edhe në Bosnjë, punëdhënësi paguan 10.5% dhe punëmarrësi 31%. Nivelin më të ulët të kontributeve e ka Kosova me 5% punëdhënësi dhe po aq punëmarrësi. Edhe për incentivat për investimet, Shqipëria është inferiore, sidomos në krahasim me Malin e Zi, Maqedoninë dhe Serbinë.
Në renditjen e Këshillit të Investimeve jepen të paktën 7 lehtësi fiskale dhe infrastrukturore për zonat e lira, por kjo ofertë e Shqipërisë nuk është funksionale përderisa vendi ende nuk i ka zhvilluar zonat e lira. Ndryshe nga Shqipëria, vendet e rajonit përveç Kosovës i kanë funksionale zonat e lira ekonomike dhe me incentiva mjaft konkurruese. Edhe për investimet në fushën e Turizmit dhe të Bujqësisë vendet e rajonit si Serbia dhe Maqedonia konkurrojnë dukshëm me vendet e rajonit. Serbia ofron përjashtim nga tatimfitimi dhe i pagës për 10 vjet në zonat e lira, 0% TVSH për mallrat që lëvizin brenda zonës së lirë. Edhe TVSH për energjinë e gazin është zero. Vendi ka 14 zona të miratuara dhe 12 zona operacionale. Maqedonia ka 3 zona të lira tërësisht funksionale, ka përjashtim nga tatimfitimi dhe të ardhurat deri në 10 vjet, përjashtim nga TVSH të mallrave që lëvizin brenda zonës së lirë.
Sa i përket Malit të Zi, incentivat përfshijnë përjashtim nga taksat për 3 vitet e para, për kompanitë të cilat janë të angazhuara në prodhimin në zona të pazhvilluara (por jo e aplikueshme në agrikulturë, transport, ndërtim anijesh dhe peshkim).
Ndërsa në fushën e turizmit, në Malin e Zi përjashtohen nga TVSH importi i të mirave dhe shërbimeve për ndërtimin e hoteleve me 5 yje, reduktim të taksës së pronës me 30% për hotelet me 4 yje dhe 70% për ato më 5 yje. Gjithashtu, mbështetjet në formë granti për pjesën veriore të Malit të Zi, në rast investimesh në turizëm, grante të cila janë në shifrën minimale të 500 mijë eurove dhe që krijojnë minimalisht 20 vende pune për 3 vjet (në rastin e ndërtimit të hoteleve me më shumë se 3 yje).
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.