Brukseli u ka kërkuar kryeqyteteve të BE-së që të zhbllokojnë bisedimet për reformimin e rregullave buxhetore të unionit sa më shpejt të jetë e mundur, pasi politikëbërësit kërkojnë të nxisin investimet publike në fusha prioritare si tranzicioni i gjelbër dhe të shmangin planet tepër të rrepta të uljes së borxhit.
Paolo Gentiloni, komisioneri për ekonominë, tha se udhëheqësit e BE-së duhet të jenë të vetëdijshëm për “urgjencën” e nevojës për të ndryshuar rregullat, pasi Brukseli kërkon të nxisës një rishikim legjislativ të paktit të borxhit dhe deficitit.
Zbatimi i Paktit të Stabilitetit dhe Rritjes është pezulluar që në muajt e parë të krizës ekonomike Covid-19, por politikëbërësit përfshirë Gentilonin, thonë se ai do të rifillojë zbatimin vitin e ardhshëm.
“Rikthimi në situatën e mëparshme, nuk mendoj se është një mesazh i mirë për vendet tona dhe për ekonominë,” tha komisioneri në një intervistë.
Sindikata, shtoi ai, “duhet të ketë rregulla fiskale që konsiderohen të përshtatshme për qëllimin, dhe ato ekzistuese janë vetëm pjesërisht të përshtatshme”.
Komisioni paraqiti propozime në nëntor, për të thjeshtuar paktin e ndërlikuar buxhetor të BE-së dhe për t’u dhënë shteteve individuale mundësi veprimi më të madhe mbi planet e reduktimit të borxhit.
Bisedimet mbi reformat janë bllokuar, për shkak të qëndrimit politik mbi shkallën në të cilën planet fiskale duhet të përshtaten me nevojat e shteteve anëtare individuale.
Ministri gjerman i financave, Christian Lindner është veçanërisht skeptik në lidhje me nxitjen e propozimeve të komisionit, për të cilat ai shqetësohet se do të ulë disiplinën fiskale në Eurozonë.
Reformat e komisionit, ndër të tjera, do të heqin dorë nga një rregull i BE-së, që kërkon një reduktim orej 1/20 të raportit të borxhit nga shtetet anëtare me borxh mbi kufirin e BE-së, prej 60% të prodhimit të brendshëm bruto.
Rregullat, nga ana tjetër, duhet gjithashtu të sigurojnë se ekziston një “kornizë e përbashkët” që mbështet paktin.
Ne kemi nevojë për një konsensus politik shumë shpejt dhe më pas një kohë të caktuar për t’i dhënë mundësinë Parlamentit Europian të diskutojë propozimet tona legjislative”, tha Gentiloni. “Kjo nuk është diçka që parlamenti mund ta bëjë për dy muaj.”
Zyrtarët shpresojnë se një marrëveshje mund të arrihet në takimin Ecofin të ministrave të financave muajin e ardhshëm, duke sjellë një marrëveshje midis udhëheqësve të BE-së, në një samit në fund të marsit.
“Nuk është gjithmonë e qartë që shtetet anëtare, ministrat dhe udhëheqësit të jenë të vetëdijshëm për urgjencën e kësaj teme,” tha Gentiloni. “Por nëse nuk e trajtojmë këtë çështje, kjo çështje do të na kundërvihet.”
Nevoja për të përditësuar rregullat e buxhetit është bërë më urgjente për shkak të garës botërore për të nxitur investimet në axhendën ekologjike, veçanërisht duke pasur parasysh frikën e BE-së se Akti i Amerikës për Reduktimin e Inflacionit prej 369 miliardë dollarësh, do ndryshojë rrjedhën e shpenzimeve të korporatave nga EU në SHBA.
Shtetet anëtare po debatojnë aktualisht mënyrat për ta bërë më të lehtë riorientimin e fondeve të BE-së drejt tranzicionit ekonomisë së gjelbër, diçka që u diskutua në një samit në Bruksel javën e kaluar.
Italia dhe shtetet e tjera anëtare jugore kanë propozuar idenë për t’u dhënë kryeqyteteve një vit shtesë për të shpenzuar pjesën e tyre të fondit të rimëkëmbjes së pandemisë NextGenerationEU prej 800 miliardë eurosh të BE-së.
Gentiloni tha se kishte dëgjuar sugjerimin nga një sërë qeverish, por tregoi se ky ndryshim do të ishte “shumë sfidues” për t’u realizuar, duke pasur parasysh nevojën për të ndryshuar legjislacionin themelor dhe për të fituar marrëveshje në parlament, si dhe në shtetet anëtare.
Procesi, tha ai, ishte “shumë i qartë dhe i ashpër”.
“Unë i respektoj të gjitha këto kërkesa, por mendoj se për momentin duhet të përqendrojmë përpjekjet tona në zbatimin e këtyre planeve”, tha ai./Financial Times