Modifikimi gjenetik mund të jetë një temë e diskutueshme, por shkencëtarët janë marrë vite të tëra me këtë temë në mënyrë të suksesshme. Hulumtuesit mund të ndryshojnë saktësisht gjenet e mikrobeve, qelizave njerëzore, bimëve dhe madje dhe embrioneve të kafshëve. E gjitha kjo pa mohuar përdorimin e një teknike të rëndësishme, por deri në ç’fazë kalohet kufiri i asaj që është etikisht e pranueshme? Ky është një debat i vazhdueshëm midis shkencëtarëve dhe publikut, por argumentat janë ndezur së fundmi nga thashethemet që shkencëtarët kinezë kanë modifikuar gjenet e embrioneve njerëzore. Sigurisht, thashethemet dolën se ishin të vërteta dhe studimi u publikua në revistën “Protein & Cell”.
Ka shumë arsye pse modifikimi i embrioneve njerëzore është një temë e debatuar ashpër. Në radhë të parë, individi natyrisht që nuk mund të japë pëlqimin e tij për procedurën, por nëse embrioni dhe njeriu që formohet prej tij nuk do të mund të jetonte pa procedurën në fjalë, atëherë kjo nuk do të kishte nevojë për diskutim fare. Diskutimet janë nxitur dhe nga pasojat e mundshme të paqëllishme që mund të mos shfaqen menjëherë në mënyrë të dukshme. Akoma më tepër duke qenë se ndryshimet do përcillen te pasardhësit, është e vështirë të parashikohen efektet që mund të ketë në brezat e ardhshëm.
Ata që janë në favor të teknikës argumentojnë se kjo mund të jetë një mënyrë për të eleminuar sëmundjet gjenetike si fibroza cistike, Tay-Sachs dhe sëmundja e Huntingtonit. Me këtë ide në mendje, shkencëtarët nga Universiteti Sun Yat-sen hetuan mundësinë e alternimit të gjeneve problematike që janë përgjegjëse për një çrregullim potencial fatal të trashëguar të gjakut, talaseminë. Të prekurit nuk prodhojnë mjaftueshëm hemoglobinë, molekulën që qarkullon oksigjenin në trup.
Për të bërë këtë, shkencëtarët fillimisht mblodhën embrione të dhuruara nga një klinikë fertilizimi. Edhe pse ato ishin planifikuar të përdoreshin për farëzim artificial, ato përfunduan me shumë kromozome sepse u fertilizuan nga spermatozoidë të ndryshëm, kështu që rezultatet nuk përfunduan me lindje.
Mbi kromozomet u përdor një teknikë që modifikonte gjenet e quajtur CRISPR/Cas9 që është një kompleks i enzimave rrjedhëse bakteriale që vepron si një çift gërshërësh molekulare për të synuar pjesë të ADN-së që më pas priten. Pas injektimit të enzimave, shkencëtarët zëvendësuan boshllëqet me gjene të shëndetshme dhe monitoruan zhvillimin e tyre.
Disa nga embrionet nuk u zhvilluan, por skuadra zgjodhi 54 embrione të mbijetuara dhe i testoi akoma më tej për të parë nëse modifikimi do të ishte i suksesshëm. Ata panë se gjeni me të meta, HBB, ishte hequr vetëm në 28 embrione dhe vetëm disa prej tyre përmbanin gjithashtu gjenin e shëndetshëm që u përpoqën të fusnin. Akoma më tej, enzimat u shumuan me mutacione të shumta, duke sugjeruar se sistemi po vepronte në një mënyrë të papërcaktuar dhe se është ende shumë e pamatur të përdoret kjo teknikë për të çrrënjosur sëmundjet. Studiuesit nuk tremben nga kjo pengesë dhe kanë planifikuar të vazhdojnë punën në mënyrë që të përmirësojnë teknikën.
Burimi: IFLS