Më shumë se një e pesta e kapacitetit global të rafinimit të naftës, është në rrezik mbylljeje, zbuloi firma e konsulencës së energjisë Wood Mackenzie, pasi marzhet e lëndës djegëse, që përfshijnë koston dhe fitimin, po dobësohen dhe presioni për të reduktuar emetimet e karbonit, rritet.
Nga 465 aktive rafineri të analizuara, konsulenca renditi rreth 21% të kapacitetit global të rafinimit të vitit 2023, në njëfarë rreziku mbylljeje.
Europa dhe Kina, kanë numrin më të madh të vendeve me rrezik të lartë, duke vënë në rrezik rreth 3.9 milionë fuçi në ditë (bpd) kapacitet rafinimi, zbuloi Wood Mac, bazuar në vlerësimin e marzheve neto të parave, kostos së emetimeve të karbonit, pronësinë, mjedisin, investimi dhe vlera strategjike e rafinerive.
Janë 11 vende europiane, që përbëjnë 45% të të gjitha bimëve me rrezik të lartë, thuhet në raport.
Rreth 30 rafineri europiane, janë mbyllur tashmë, që nga viti 2009, tregojnë të dhënat nga organi i industrisë Concaëe, me gati 90 ende në funksion.
Kjo valë mbylljesh, ka ardhur si pasojë e konkurrencës nga fabrikat më të reja dhe më komplekse në Lindjen e Mesme dhe Azi, si dhe nga ndikimi i pandemisë COVID-19.
Marzhet e fitimit benzinës, pritet të dobësohen deri në fund të kësaj dekade, pasi kërkesa do të bjerë dhe sanksionet ndaj Rusisë lehtësohen, ndërkohë që taksat e pritshme të karbonit, gjithashtu duhet të fillojnë të bien.
Kostot operative, mund të rriten aq shumë, sa “mbyllja mund të jetë opsioni i vetëm”, tha Emma Fox, analiste e lartë e vajrave dhe kimikateve të Wood Mac.
Ndërkohë, rafineria e madhe e naftës Dangote e Nigerisë, mund t’i japë fund tregtisë prej dekadash të benzinës nga Europa në Afrikë, me vlerë 17 miliardë dollarë në vit, duke rritur presionin mbi rafineritë europiane, tashmë në rrezik mbylljeje nga konkurrenca e shtuar.
Rafineria Dangote, me kapacitet deri në 650,000 bpd, filloi prodhimin në janar, por nuk u përfshi në analizën e Wood Mac.
Shtatë vendet me rrezik të lartë në Kinë, janë rafineri të pavarura në shkallë të vogël. Nganjëherë të quajtura ‘çajnik’, këto rafineri i nënshtrohen rregulloreve më të rrepta të qeverisë dhe konkurrojnë me zona më të mëdha të integruara, që janë zakonisht në pronësi të shtetit dhe më komplekse. / Reuters