Zhvillimi i çorganizuar i sektorit të ndërtimit ka lënë pasoja të pariparueshme në zhvillimin e qëndrueshëm të vendit. Nga rreth 750 mijë banesa, sipas Censusit të vitit 2011, rreth 400 prej tyre kanë probleme me pronësinë. Pra më shumë se 53% e banesave të ndërtuara në vend pas viteve 1990 janë një investim i ngurtësuar në ekonomi, për të cilat transaksionet zhvillohen tërësisht në të zezë.
Zhvillimet e sektorit arritën kulmin në vitin 2009, duke zënë 19% të peshës së PBB-së edhe për shkak të kulmit që arritën punimet në Rrugën e Kombit, vepra më e madhe inxhinierike e bërë në vend pas viteve 1990. Maturimi në sektorin e banesave dhe kriza financiare e vitit 2008 solli pikatën në sektor, i cili, përveç vështirësive që solli për bizneset e fushës, futi në ngërç të gjithë zinxhirin e ekonomisë, duke përfshirë edhe bankat. Aktualisht në ndërtim janë të angazhuar 7.3% të totalit të të punësuarve, me një rritje të lehtë në krahasim me vitin e kaluar. Në strukturën e punësimit, sipas aktivitetit ekonomik, gjatë vitit 2009 punësimi në sektorin e ndërtimit përbënte 10%.
Në përpjekje për të mbijetuar, shumë biznese të ndërtimit e kanë diversifikuar portofolin e investimeve në sektorë të turizmit dhe bujqësisë.
Por sektori nisi të përmirësohet vitin që shkoi. Pas rritjes me 24.8% në tremujorin e dytë 2015, vlera e shtuar e ndërtimit shënoi rritje të lartë vjetore me 16.5% gjatë tremujorit të tretë të vitit 2015.
Fratari: Sektori i ndërtimit do të riorientohet brenda tij
Në vijim, sektori do të mbështetet në mënyrë të veçantë nga planet rregulluese, të cilat tashmë për shumë qytete, duke përfshirë edhe Tiranën, janë të miratuara, me përjashtim të planeve që mungojnë për disa komuna përreth Tiranës dhe që tani janë pjesë e bashkisë së madhe. Është e natyrshme që pas një periudhe të gjatë bllokimi të fillojë dhënia e lejeve të ndërtimit, tha Hajredin Fratari, ndërtues dhe njëkohësisht presidenti i Konfindustrisë Shqiptare. Sipas tij, Bashkia është e interesuar të rrisë arkëtimet, meqenëse ka pesëfishuar taksën e lejes, por kompanitë që e kanë të bazuar aktivitetin tyre në punët publike (kryesisht kompanitë e rrugëve) do të kenë ulje të aktivitetit për shkak të rënies së investimeve me fonde publike.
Kërkesa në vijim do të jetë e përqendruar për apartamentet e lira, kryesisht nga çiftet e reja, shtoi ai.
Por ndryshe nga Tirana, sektori i ndërtimit në rrethe do të ketë ecuri të dobët, përveçse investimeve në zonat turistike, nëpërmjet fshatrave turistike në bregdet dhe ka të ngjarë që të zhvillohet edhe ndërtimi i pistave të skive në zonat malore.
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.