Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë garanci Kosovës, se marrëveshja e 4 shtatorit, për normalizim ekonomik me Serbinë, e arritur në Uashington, do të zbatohet edhe pas ndërrimit të administratës amerikane
Kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti, në një konferencë për media të mbajtur sot, në objektin e Qeverisë, ka folur edhe për marrëveshjen që nënshkroi në Amerikë, në shtator të këtij viti.
Ai u shpreh para gazetarëve se gjatë kësaj periudhe, ka pasur komunikim të rregullt me administratën aktuale të presidentit Donald Trump dhe shtoi se shpreson që bashkëpunimi do të vazhdojë edhe pas 20 janarit, kur Joe Biden do të inaugurohet si president i ri i SHBA-së.
Shefi i Qeverisë së Kosovës është shprehur i bindur se marrëveshjet e Shtëpisë së Bardhë do të zbatohen në përpikëri.
“Unë besoj që e mira në këtë proces është që marrëdhëniet e Kosovës me SHBA-në nuk janë ndikuar asnjëherë se cila prej partive, demokrate apo republikane që ka qeverisur. Jam i bindur që ta vazhdojmë këtë bashkëpunim. Edhe komunikimi që kemi pasur deri tash, gjatë këtyre javëve kemi marrë garanca që marrëveshja që kemi nënshkruar më 4 shtator do të vazhdojë të zbatohet pa asnjë hezitim”.
Më 4 shtator, në prani të presidentit Donald Trump, kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, nënshkruan dokumente të ndara për normalizimin ekonomik.
Marrëveshja përfshin një sërë projektesh ekonomike, si ndërtimi i autostradës, i linjës hekurudhore dhe nisja e fluturimeve Prishtinë-Beograd. Në këtë marrëveshje, palët po ashtu janë pajtuar që SHBA-ja të kryejë studim fizibiliteti në Liqenin e Ujmanit “me qëllim të përdorimit të përbashkët të Liqenit të Ujmanit, si furnizues i sigurt i ujit dhe energjisë”.
Kryeministri Hoti foli edhe për dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, që pritet të vazhdojë në Bruksel më 10 dhjetor, në takimin ndërmjet delegacioneve shtetërore të Kosovës dhe Serbisë.
Hoti ripërsëriti qëndrimin se pret që ky proces të përmbyllet brenda muajsh, dhe marrëveshja përfundimtare të përfshijë njohjen reciproke.
“Atë që e kam thënë vazhdimisht, e them edhe sot, ky është një proces i kufizuar në kohë dhe në kohë është çështje muajsh. Besoj që për disa muaj vijmë në fund të këtij procesi. Do të doja që në fund të vijmë me marrëveshje përfundimtare për njohje reciproke, ose do të konkludojmë se nuk mund të merremi vesh për marrëveshje përfundimtare me njohje reciproke”, tha kryeministri i Kosovës.
Presidenti amerikan, Donald Trump, pati thënë se Serbia dhe Kosova ranë dakord të normalizojnë marrëdhëniet ekonomike, duke e cilësuar këtë si “një tjetër angazhim historik”.
“Pas një historie të dhunshme dhe tragjike dhe vitesh negociatash të dështuara, administrata ime propozoi një mënyrë të re për të kapërcyer ndarjen”, thuhet në deklaratën e presidentit Trump. “Duke u përqendruar në krijimin e vendeve të punës dhe rritjen ekonomike, të dy vendet ishin në gjendje të arrijnë një përparim të vërtetë në bashkëpunimin ekonomik për një gamë të gjerë çështjesh”.
Presidenti Trump deklaroi se me këtë marrëveshje, është bërë gjithashtu përparim në arritjen e paqes në Lindjen e Mesme.
“Është dashur një trimëri e jashtëzakonshme nga Presidenti Vuçiq i Serbisë dhe Kryeministri Hoti i Kosovës për të filluar këto bisedime dhe për të ardhur në Uashington për të finalizuar këto angazhime”.
Marrëveshja 16 pikeshe mes Kosovës e Serbisë
Të dy palët do të implementojnë marrëveshjen për autostradën Prishtinë – Beograd të nënshkruar më 14 shkurt, 2020.
Të dy palët do të implementojnë marrëveshjen e hekurudhave Prishtinë – Beograd të nënshktuar më 14 shkut, 2020.
Kosova dhe Serbia do të punojnë me SHBA-në me Korporatën Financiare për Zhvillim Ndërkombëtar dhe EXIM në memorandume të mirëkuptimit për të operacionalizohen në: Autostradën e Paqes, Lidhjen hekurudhore midis Prishtinës dhe Merdares, Lidhjen hekurudhore midis Prishtinës dhe Nishit, Sigurimi i financimit për të mbështetur kreditë e kërkuara për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, Projekte bilaterale, Një prani ndërkombëtare, e Koorporatës Financiare për Zhvillim Ndërkombëtar me kohë të plotë në Serbi.
Të dy palët do të hapin dhe do të operalizojnë Pikën e Përbashkët Kufitare në Merdare.
Të dy palët do të futen në “mini-Schengen”, të shpalosur nga Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut në tetor të vitit 2019 dhe të shfrytëzojnë plotësisht përfitimet e saj.
Të dy palët do të njohin reciprokisht diplomat dhe certifikatat profesionale.
Të dy palët do të bien dakord të punojnë me Departamentin e Energjisë në SHBA dhe subjekte të tjera të qeverisë së SHBA-ve në një studim të fizibilitetit për qëllimet e ndarjes së Liqenit së Gazivodës/Ujmanit, si burim i besueshëm i ujit dhe energjisë.
Të dy palët do të diversifikojnë furnizimet e tyre të energjisë.
Të dy palët do të ndalojnë përdorimin e pajisjeve 5G të furnizuar nga shitës të pabesueshëm në rrjetet e tyre të komunikimit. Kur pajisjet e tilla janë të pranishme, të dy palët angazhohen për heqjen dhe përpjekjet e tjera të ndërmjetësimit në kohën e duhur.
Të dy palët do të rrisin kontrollimin e pasagjerëve në linjat ajrore, shkëmbimin e informacionit midis tyre dhe brenda kornizës së bashkëpunimit më të gjerë të SHBA-së në Ballkan dhe do të angazhohen për azhurnime të teknologjisë për të luftuar aktivitetet e paligjshme duke zbatuar dhe funksionalizuar sistemet e shqyrtimit dhe informacionit të ofruara nga SHBA-të, përfshirë PISCES, APIS, ATS dhe SRTP.
Të dy palët zotohen të mbrojnë dhe promovojnë lirinë fetare, duke përfshirë komunikimin ndërfetar, mbrojtjen e vendeve fetare dhe zbatimin e vendimeve gjyqësore që i përkasin Kishës Ortodokse Serbe dhe risituimin e vazhdueshëm të pasurisë hebreje të trashëguar nga periudha e Holokaustit.
Të dy palët zotohen të shpejtojnë përpjekjet për të gjetur dhe identifikuar mbetjet e personave të zhdukur. Të dy palët angazhohen të identifikojnë dhe zbatojnë zgjidhje afatgjata, të qëndrueshme për refugjatët dhe personat e zhvendosur brenda vendit. Të dy palët angazhohen të identifikojnë një grumbull kontakti për të udhëhequr këto përpjekje brenda ministrive të tyre përkatëse qeveritare dhe për të koordinuar midis Beogradit dhe Prishtinës dhe do të ofrojnë një azhurnim vjetor mbi numrin e çështjeve të zgjidhura dhe në pritje.
Të dy palët do të punojnë me 69 vende të kriminalizojnë homoseksualitetin dhe për të nxitur dekriminalizimin.
Të dy palët zotohen të përcaktojnë Hizballah në tërësinë e saj si organizatë terroriste dhe të zbatojnë plotësisht masat për të kufizuar operacionet dhe aktivitetet financiare të Hizballah në juridiksionet e tyre.
Kosova do të pranojë të zbatojë një moratorium njëvjeçar që ndal kërkimin për anëtarësimin në Organizatat Ndërkombëtare. Serbia do të pranojë një moratorium njëvjeçar për ndalje të fushatës së saj të çnjohjes dhe do të përmbahet të kërkojë ndonjë shtet ose organizatë ndërkombëtare që të mos njohë Kosovën si një shtet të pavarur. Të dy marrëveshjet për të hequr dorë do të hyjnë në fuqi menjëherë.
Kosova dhe Izraeli pajtohen të njohin njëra-tjetrën.
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.