Një marrëveshje e parashikuar me kujdes midis Londrës dhe Brukselit u hodh poshtë në orën e njëmbëdhjetë të së hënës pasi Unionistët e linjës së ashpër të Irlandës së Veriut hodhën poshtë marrëveshjen e Theresa May për të mbajtur potencialisht krahinën të harmonizuar me ligjin e BE pas Brexit. Zonja May, e cila kishte udhëtuar për në Bruksel për të përfunduar marrëveshjen me Jean-Claude Juncker, presidentin e Komisionit Europian, u detyrua të largohej pasi Partia Demokratike e Bashkimit Demokratik kundërshtoi që ajo të parandalonte Irlandën e Veriut të largohej nga BE “me të njëjtat kushte” si pjesa tjetër e Britanisë së Madhe.
DUP, aleanca Pro-Brexit e siguroi kryeministren e Mbretërisë së Bashkuar me shumicën e saj në parlament dhe akuzoi Republikën e Irlandës, e cila ishte përfshirë në bisedime me z. Juncker dhe znj. May për të siguruar paktin e divorcit të së hënës, për ndërhyrje të papërshtatshme në politikën e Irlandës së Veriut. Dublini po këmbëngul se Brexit nuk krijon një kufi të vështirë me Irlandën e Veriut, duke minuar marrëveshjen e paqes të vitit 1998 që përfundoi me 30 vite dhunë në Irlandën e Veriut. “Përkundër përpjekjeve tona më të mira dhe progresit të rëndësishëm, nuk ishte e mundur të arrihej një marrëveshje e plotë sot, “- tha Juncker pas bisedimeve me znj. May.
“Ky nuk është një dështim; ky është fillimi i raundit të fundit. “- tha në fund kreu i BE-së, i cili shtoi se ai ende priste që bisedimet për ndarje të bënin përparim të mjaftueshëm nga një takim i nivelit të lartë të BE-së javën e ardhshme, në mënyrë që të dy palët të fillojnë fazën e dytë të negociatave.
Projekti i marrëveshjes u bllokua pasi znj. May nuk arriti të siguronte mbështetjen e Arlene Foster, kreut të DUP, në një telefonatë të bërë nga selia e komisionit Berlaymont. Leo Varadkar, kryeministri i Irlandës, tha se ishte “i befasuar dhe i zhgënjyer” që qeveria e Britanisë së Madhe nuk ishte në pozitë “të përmbyllte atë që ishte rënë dakord”. Ai shtoi se znj. May mund të kërkonte më shumë kohë dhe se ai besonte se po negocionte “në mirëbesim”. Dështimi i së hënës rrezikon afatin e planifikuar për fillimin e samitit të BE, duke zvogëluar kohën në dispozicion për shtetet anëtare për të hartuar udhëzimet për negociatat e ardhshme tregtare. Donald Tusk, presidenti i Këshillit Europian, shkroi në Tëitter se ai ishte “gati të paraqiste” projektin në samitin e BE. Edhe pse një marrëveshje ishte ende e mundshme, Z. Tusk shtoi se “tani po bëhet shumë e ngushtë”.
Përsëritja e mosarritjes së marrëveshjes, gjithashtu vë në rrezik projektet e kompromiseve të përpunuara me kujdes gjatë javëve të fundit, të cilat tani duhet të rishikohen në dritën e kundërshtimeve të forta të DUP, që nëse injorohen, do të kërcënonin shumicën parlamentare të zonjës May.
Zonja May pritet të zhvillojë bisedime të mëtejshme me DUP në 24 orët e ardhshme dhe ka hequr nga axhenda e saj një udhëtim të mundshëm kthimi të mërkurën në Bruksel, thanë ndihmësit. “Unë jam e bindur se do ta përfundojmë këtë pozitivisht,” tha znj. May.
Por deputetët e Tory u trembën se ajo nuk kishte arritur të gozhdonte mbështetjen e znj. Foster para se të paraqiste marrëveshjen e propozuar në Bruksel, duke i dhënë DUP-it mundësinë për ta vënë atë në vështirësi.
“Unë e shoh gjithë këtë situatë të pashpjegueshme, që ju do të shkoni në Bruksel të gatshëm për të paraqitur një propozim dhe ju nuk keni dakordësi me partnerin tuaj të besimit “, tha një deputet i Eurosceptik Tory.