Agjentët imobilarë konfirmojnë se tregu ka rinisur të gjallërohet, por shumë pak individë blejnë me kredi, thuajse të gjitha blerjet bëhen me cash
Nga Laura Çela
Tregu i shitblerjeve të shtëpive nuk po i rikthehet ritmeve dinamike të 4-5 viteve të mëparshme. Shifrat më të fundit nga Banka e Shqipërisë konfirmojnë tkurrje të kredive për shtëpi për individët, me afro 0.7% në nëntor 2012, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Vazhdimisht kreditimi për pasuri të paluajtshme i ka ulur ritmet e rritjes, si pasojë e rënies së kërkesës nga individët. Nëse në 2009-n, rritja e këtij portofoli ishte 13%, tre vjet më vonë regjistrohet rënie.
Rënie ka pësuar kredia në euro dhe ajo në lekë, për faktin se bankat i kanë orientuar tashmë huatë e tyre për pasuri të paluajtshme pikërisht në monedhën vendase, nxitur edhe nga orientimet e Bankës së Shqipërisë.
Megjithatë, vihet re se kredia për shtëpi vijon të ketë peshën kryesore në huatë për individë, duke zënë rreth 70% të totalit të huave të dhëna për këta klientë.
Situata është konfirmuar për “Monitor” edhe nga drejtues të disa bankave në vend. Sipas tyre, janë pikërisht vetë individët që po u drejtohen më pak bankave, për shkak të pasigurisë që kanë nga kriza ekonomike. Gjithnjë e më shumë individët janë të prirë të kursejnë dhe si pasojë, kanë interes në produktet e llogarive të kursimit, duke hezituar që të blejnë, duke ulur kërkesat për financime të mëdha dhe të vogla. Emigrantët gjithashtu kanë investuar më pak se vitet e kaluara në tregun e shtëpive.
Bankat deklarojnë se ato vetë kanë qenë të interesuara të rrisin kredinë për shtëpi, duke ulur interesat dhe duke përshtatur ofertat në bazë të kërkesave të klientëve.
FLASIN BANKIERËT
INTERVISTA/ Flet Albert Shehu, Drejtues i Departamentit të Kredive Hipotekore në BKT
“Individët kanë ulur kërkesat për kredi”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
Banka Kombëtare Tregtare ka qenë shumë aktive në ofrimin e produkteve të kredisë për shtëpi. Aktualisht, norma e interesit për kreditë standarde për shtëpi është Bono Thesari 1-vjeçare +2.2%, ndërkohë që për kategori specifike, kjo normë mund të shkojë edhe Bono Thesari 1-vjeçare +1.5% ose Bono Thesari 1-vjeçare +1.3%. Afati maksimal për kreditë për shtëpi është 20 vjet, ndërkohë që ne kemi qenë gjithmonë të kujdesshëm që të ofrojmë kredi vetëm në monedhën në të cilën klientët kanë të ardhurat, pra në lekë.
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në cilën monedhë keni kredituar më shumë?
Gjatë gjithë vitit 2012, BKT ka arritur që të rrisë pjesën e saj të tregut për sa u përket kredive hipotekore. Ne kemi qenë të angazhuar që të rrisim kreditimin për blerje shtëpie, duke mos ndryshuar aspak standardet e kreditimit.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Kemi vënë re ulje të kërkesës nga klientët. Kjo vjen më së shumti nga pasiguria në treg dhe nga oferta e papërshtatshme për këta klientë. Vihet re mospërputhje mes ofertës me nevojat dhe kërkesat aktuale, gjë që rezulton në frenimin e klientëve në vendimmarrjen e tyre për blerjen e hapësirave të banimit.
Sa po pengon ekzekutimi i kolateralit në një lloj zhbllokimi të tregut të apartamenteve?
Ne kemi pasur një nivel kredish me probleme shumë më të ulët se mesatarja e sektorit. Por e parë në një këndvështrim më të gjerë, ekzekutimi i kolateraleve brenda një periudhe kohore të shkurtër përgjithësisht do të ndihmonte që bankat, të cilat kanë nivel të lartë të kredive me probleme, të çlironin kapitale të reja për kreditim, gjë që do të rriste ofertën financiare për kreditim në treg. Gjithashtu, kjo do të sillte edhe rritjen e kolateraleve të rregullta, si dhe ndoshta një lëvizje pozitive në rritjen e ofertës konkrete për apartamente në treg.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
Ne kemi qenë dhe do të jemi shumë aktivë në këtë treg gjatë gjithë vitit 2013. Jemi optimistë dhe po vazhdojmë nxjerrjen e produkteve të reja për të nxitur sa më shumë kërkesën nga klientët për blerje banesash.
INTERVISTA/ Flet Erjona Çela, Drejtore e Departamentit të Produkteve dhe Shitjeve të Biznesit me Pakicë në “Alpha Bank Albania”
“Kërkesa në rritje nga çiftet e reja”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
“Alpha Bank” zë një nga vendet kryesore në pjesën e tregut për kreditë për shtëpi, duke pasur një prezencë 15-vjeçare në tregun shqiptar. Një gamë e gjerë produktesh janë hedhur në treg vitet e fundit, por këtë vit, veçantia është gjetja e balancës midis asaj që kërkohet dhe asaj që ofrohet. Produkti i kredisë për shtëpi “Alpha Plan” është pritur mjaft mirë në treg, për shkak të pagesave të përballueshme mujore sipas dëshirës së klientit. Përveç kësteve të përballueshme, “Apha Bank” i mbështet klientët që marrin kredi për blerje shtëpie me një projekt arredimi falas për shtëpinë e tyre. Klientët mund të aplikojnë për kredi për blerje shtëpie në monedhën euro dhe lek, me një afat deri në 25 vjet dhe deri në 70% të vlerës së investimit. Klientët që marrin pagën në “Alpha Bank” përfitojnë si pjesë të paketës “Alpha Paga”, një zbritje në komisione dhe interesa deri në 30%. Kombinimi i interesave fikse dhe të ndryshueshme synojnë që të jenë të përballueshme për klientët dhe variojnë sipas monedhës së kredisë.
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në çfarë monedhe keni kredituar më shumë?
Gjatë vitit 2012, si edhe vitin e kaluar, kreditë për shtëpi pësuan rënie të lehtë. Bazuar në statistika, industria e ndërtimit pësoi ndrydhje dhe në përgjithësi besueshmëria e klientëve pësoi rënie, e cila ndikoi edhe uljen e kërkesës për kreditë për shtëpi. Në vijim të ndryshimeve në tregun financiar, “Alpha Bank” ka bërë përpjekje të vazhdueshme që të adaptojë dhe përmirësojë cilësinë e kredidhënies me kushtet e tregut. Përveç kushteve të tregut, banka ka pasur në fokus financimin e klientëve që blejnë shtëpi të hipotekuara, edhe pse kolateralet pa hipotekë dhe informaliteti vazhdojnë të mbeten shqetësim. “Alpha Bank” në Shqipëri tregon fokus maksimal dhe të vazhdueshëm në identifikimin dhe plotësimin e nevojave të klientëve. Objektivat kryesore për 2013 janë zhvillimi i produkteve dhe ofertave të përshtatura sipas nevojave për grupe të caktuara klientësh, gjithashtu përmirësimi i vazhdueshëm i proceseve dhe i politikave të çmimit në monedhën lek dhe euro për të gjithë individët. Klientët që marrin pagën nëpërmjet “Alpha Bank”, kryesisht kërkojnë kredi në të njëjtën monedhë që marrin pagën, duke minimizuar rreziqet që lidhen me investimet në monedhë të huaj.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Po ka një ulje të përgjithshëm të kërkesës, siç u përmend më sipër, për kreditë për blerje shtëpie, e cila derivon jo vetëm si rrjedhojë e rënies së biznesit të ndërtimit apo problemet dhe vonesat në hipotekimin e kolateraleve në treg, por edhe si rrjedhojë e ndryshimit të kërkesave të klientëve, të cilat janë të përqendruara më shumë tek produktet e kursimit si depozitat dhe llogaritë e kursimit dhe në kërkesën për financime në shuma të vogla si kredi konsumatore, etj. Emigrantët gjithashtu kanë investuar më pak se vitet e kaluara në tregun e shtëpive, por evidentohet një rritje në kërkesë për blerje shtëpie nga çiftet e reja.
Sa po pengon ekzekutimi i kolateralit në një lloj zhbllokimi të tregut të apartamenteve?
Ekzekutimi i kolateraleve është shumë i rëndësishëm për vijueshmërinë e financimit dhe aktivitetit të kredidhënies për bizneset dhe individët nga sektori bankar. Edhe pse procesi i ekzekutimit të kolateraleve është i gjatë dhe ka vështirësitë e veta gjatë hallkave të tij, nuk ka influencuar në dëshirën dhe mbështetjen e bankave për të financuar kërkesat për blerje shtëpie të individëve.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
Për vitin 2013, “Alpha Bank” ka parashikuar rritje pozitive për kreditë për shtëpi dhe do të ketë qëndrim aktiv për të rritur dhe mbështetur kërkesën në treg. Rritja e parashikuar e këtij portofoli do të mbështetet në përmirësimet e produkteve dhe ofertave që do të zhvillohen për klientët ekzistues dhe të rinj gjithashtu nga procedura, politika çmimi dhe kritere kredidhënie fleksibël.
INTERVISTA/ Flet Entela Qerama, Drejtuese e Divizionit të Produkteve të Kredive Individuale në “NBG Bank”
“Rritje me ritme të ulëta”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
“NBG Bank” në Shqipëri ka ndërtuar një pjesë të mirë të emrit të saj me kreditë për shtëpi ofruar masivisht që në fillimet e këtij tregu në vend. Ofertat e “NBG Bank” për kredi kanë qenë përherë ndër më tërheqëset dhe inovativet. Edhe në këto momente, ofrojmë një produkt mjaft interesant për kredinë për shtëpi me normë interesi shumë konkurruese (BTH 12M + 2.5% për kreditë në Lek dhe Euribor 12M + 5.5% për kreditë në Euro) dhe me mundësi kreditimi për një afat deri në 25 vjet. Në kombinimin e dhënë besojmë se është aktualisht oferta më e mirë në tregun bankar të vendit, pasi ofron mundësinë e kësteve shumë të ulëta mujore që konkurrojnë edhe nivelin e qirave.
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në cilën monedhë keni kredituar më shumë?
Portofoli i kredisë edhe gjatë vitit 2012 është rritur me ritme të ulëta. Monedha kryesore e financimit mbetet euro, kryesisht për faktin se transaksionet e shitblerjeve të pronave të paluajtshme vijojnë të kryhen në këtë monedhë.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Duke filluar nga tremujori i katërt i vitit të kaluar, vihen re shenja të lehta të përmirësimit të kërkesës, që vijojnë edhe sot.
Sa po pengon ekzekutimi i kolateralit në një lloj zhbllokimi të tregut të apartamenteve?
Procesi i vështirë për ekzekutimet e kolateraleve ka ndikuar negativisht në dhënien e kredisë së re, për shkak të kritereve më strikte të kredidhënies, si dhe procesit më konservativ të vendimmarrjes. Ndikimi nuk është i drejtpërdrejtë, por efektet nuk janë të pandjeshme në volumet e financimit. Mendojmë se situata do të përmirësohet, nëse merren masat e duhura, si lehtësimi i procedurave të ekzekutimit të kolateralit, liberalizimi i tarifave të përmbarimit, dhe reforma të nevojshme në legjislacion dhe sistemin e drejtësisë.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
“NBG Bank” parashikon një vit pozitiv për sa i përket kredidhënies. Ofertat shumë konkurruese të bankës e bëjnë kredinë për shtëpi edhe më të arritshme për të gjithë klientët tanë.
INTERVISTA/ Flet Naida Karagjozi, Drejtore e Departamentit të Klientëve Individë në “ProCredit Bank”
“Individët më kursimtarë, bankat më rigoroze”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
Kredia për shtëpi, në bankën tonë, u ofrohet të gjithë pagamarrësve, të cilët kanë të ardhura të qëndrueshme nga paga e tyre apo pronarëve të bizneseve të ndryshme.
Për ata klientë të cilët pagën e marrin nëpërmjet llogarisë që kanë në bankën tonë, ne ofrojmë kushte preferenciale, kjo e lidhur me njohjen më të drejtpërdrejtë me këta klientë, riskun më të ulët dhe marrëdhënien afatgjatë.
Kredia për shtëpi është një investim me përfitime afatgjata për çdo individ, ndaj dhe kriteret për dhënien e kësaj kredie lidhen ngushtë me: aftësinë paguese të klientit, planin e investimit (pra vlerën e apartamentit apo të ndërtimit, monedhën në të cilën kanë të ardhurat).
Afati maksimal për këtë kredi shkon deri në 20 vjet, por për çdo klient, ky afat përshtatet sipas mundësisë për ta shlyer kredinë dhe planeve afatgjata.
Kjo kredi ofrohet në monedhën vendase dhe në euro, ndërsa normat e interesit variojnë sipas specifikave të klientit: bono thesari +2 – 3.5% (minimumi 7 – 7.5%).
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në cilën monedhë keni kredituar më shumë?
Viti 2012 ka qenë i karakterizuar nga ndryshime të shpeshta të tregut, përgjithësisht me mungesë likuiditeti. Në këtë kontekst, edhe ecuria e kreditimit për shtëpi ka pësuar rënie në kërkesë dhe ofertë, nëse e krahasojmë me vitet paraardhëse.
Si pjesë e përgjegjshmërisë sonë bankare, këshillimit të duhur financiar dhe mbrojtjes së klientit nga risku i luhatjes së kursit të këmbimit, ne synojmë të japim kredinë në monedhën vendase që përputhet me të ardhurat kryesore të klientëve tanë.
Aktualisht, 80% e portofolit të kredive për shtëpi në “ProCredit Bank” është disbursuar në monedhën vendase dhe vetëm 20% në monedhën Euro/USD.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Kërkesa për blerje shtëpie dukshëm ka pësuar frenim dhe për këtë kanë ndikuar disa faktorë. Fillimisht është ulur niveli i përgjithshëm i investimeve nga individët, që është një reagim i pritshëm në kohë vështirësish ekonomike, ku individët janë të prirë të kursejnë më shumë. Rol të rëndësishëm kanë pasur gjithashtu vështirësitë e hasura me dokumentacionin nga firmat e ndërtimit apo proceset e legalizimit dhe hipotekimit të shtëpive të banimit, që në pjesën më të madhe të rasteve shërben si kolateral për kreditë për shtëpi.
Sistemi bankar, i gjendur në këtë situatë, është treguar më rigoroz për sa u përket kritereve për financim. Gjithashtu, faktorë të tillë si niveli i lartë i informalitetit dhe deklarimi i ulët i të ardhurave nga punëdhënësit vështirësojnë analizën financiare dhe gjetjen e kapacitetit real pagues të klientit. Prandaj për “ProCredit Bank” është e rëndësishme që kur klienti bën një investim afatgjatë, të ketë sigurinë që ky investim do të sjellë përfitim afatgjatë dhe nuk do ta vendosë klientin në vështirësi ekonomike në të ardhmen, ndaj është e rëndësishme që të ardhurat e klientit të jenë të qëndrueshme dhe ta përballojnë këtë investim. Por është për t’u përmendur fakti që “ProCredit Bank” ka pasur rritje të investimeve në rinovim shtëpie, dhe në veçanti investimeve në eficencën e energjisë (blerje pajisjesh eficente apo investime në termoizolim, investime në sisteme ngrohjeje, ftohje, panele diellore etj.). Të gjitha këto investime kanë avantazh të dyfishtë për klientët:
1. Përmirësojnë kushtet e tyre të jetesës, duke e bërë shtëpinë më komode dhe në të njëjtën kohë, me vlerë më të lartë se tregu.
2. Ulin shpenzimet mujore të faturave të energjisë dhe ujit dhe kështu kursejnë më shumë.
Të dyja këto avantazhe janë shumë të vlerësuara nga klientët në një situatë të tillë ekonomike. Kjo duket edhe në shifra. Për vitin 2012, ne kemi kredituar më shumë se 300 klientë për investime në shtëpi për eficencën e energjisë. Ne i nxisim këto investime duke i vlerësuar shumë këta klientë që të investojnë në eficencën e energjisë, duke iu ofruar kushte shumë më të favorshme (me norma interesi më të ulëta dhe kërkesa fleksibël në kolateral). Kjo për faktin e një impakti që kanë këto investime si në ekonominë shqiptare edhe në mjedis.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
Pavarësisht se ekonomia botërore po jep sinjale pozitive rimëkëmbjeje, ekonomia shqiptare pritet të karakterizohet nga një rritje modeste, e cila besoj se do të ketë impakt pozitiv në investimet në Shqipëri.
Por faktorë të tjerë mund të kushtëzojnë sjelljen e individëve këtë vit, siç mund të jenë: faktori politik, për shkak të zgjedhjeve të përgjithshme që do të mbahen. Vitet elektorale shpesh karakterizohen me hezitim nga individët dhe bizneset për të kryer investime.
Për sa i përket tregut të apartamenteve, nuk pritet të ketë ndryshime drastike që mund të “trondisin” tregun, por mund të kemi përmirësim të proceseve të legalizimit dhe hipotekimit të apartamenteve ekzistuese, e cila, në mënyrë indirekte, mund të ndikojë në rritje të kërkesës për kredi për shtëpi.
Ndërkohë që “ProCredit Bank” është e gatshme dhe ka një strategji të mirëpërcaktuar për kreditimin e klientëve individë, si në blerje apartamentesh ashtu edhe në investime në eficencën e energjisë. Promovimi i këtyre investimeve, shoqëruar me një shërbim sa më cilësor dhe transparent për klientët tanë, shoqëruar me këshillim dhe vendimmarrje të përgjegjshme do të jetë fokus për vitin 2013.
INTERVISTA/ Flet Enkeleda Hasho, Drejtore Krediti në “Union Bank”
“Kërkesa po rigjallërohet”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
Afati shkon deri në 25 vjet, interesi në rreth 6.8% në monedhën euro me një tendencë uljeje shumë të afërt dhe kreditohet në të dy monedhat, pra në lek dhe euro.
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në cilën monedhë keni kredituar më shumë?
Kërkesa ka ardhur në rritje, por kuptohet jo me ritmet e krahasuara në vitet e kaluara, por vërehet gjallërim kërkese, çfarë është një sinjal pozitiv për sjelljen e konsumatorit, për bankat, por dhe për sektorin përkatës. Presim që ky gjallërim të vazhdojë edhe më tej, ndërkohë që po ndihet dhe shtimi i interesit të bankave në financimin e këtij qëllimi.
Në përgjithësi, të dyja monedhat, lek dhe euro, janë të kërkueshme nga klientët, por bankat janë të prira të tentojnë gjithmonë e më tepër të njehsojnë monedhën e të ardhurave kryesore me monedhën e kredisë.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë, apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Nuk mund të themi frenim, vetëm duke gjykuar në aparencë, përderisa vazhdojnë të vijnë kërkesa të reja për kredi për shtëpi. E pranojmë të gjithë që ka ulje në këtë kërkesë krahasuar me vitet pak më të shëndetshëm ekonomikë, por nuk mund ta përkufizojmë si frenim. Ndërkohë, do të duhet të fillojmë ta largojmë këtë shprehje të ripërsëritur, që bankat kanë shtrënguar kriteret e kualifikimit. Pothuajse, janë po ato kritere, vetëm se kujdesi i bankave ndaj përmbushjes së tyre është edhe më i lartë, ndikuar dhe nga ndryshimet dhe impaktet e përçuara dhe që ndihen në ekonomi së fundmi.
Te kredia për shtëpi ka shumë faktorë që kanë çuar në ulje të kërkesës, por jo frenim, që janë të njohura dhe të ripërsëritura shpesh si: problemet ekonomike të vendeve fqinje, nga vinte një nivel fondesh që drejtoheshin te blerja e shtëpisë, pasiguria në ecurinë e nivelit të të ardhurave familjare që mund ta kenë burimin nga pagat apo dhe biznesi, problemet specifike të vetë sektorit etj.
Sa po pengon ekzekutimi i kolateralit në një lloj zhbllokimi të tregut të apartamenteve?
Nuk kanë lidhje në fakt në kahun që citoni. Zhvillimi dhe gjallërimi i tregut të apartamenteve mund të jetë ndihmues në fushën e shitjes së sforcuar të kolateraleve të klientëve të bankave, por kahu tjetër: pra që këto ekzekutime të bllokojnë tregun e apartamenteve, nuk besoj se është real, të paktën në këtë periudhë. Zhvillimi dhe përmirësimi i sektorit real estate varet shumë nga rritja ekonomike, rritja e kontributeve nga emigracioni, rritja e besimit konsumator.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
Do të ketë rritje, sigurisht, por rritja përveçse do të jetë e bazuar në planet e biznesit të bankave dhe aftësisë së tyre për të tërhequr kërkesë të re, do të varet dhe nga përmirësimi i faktorëve të jashtëm. Blerja e shtëpisë vazhdon të mbetet një nga qëllimet primare të konsumatorit, prandaj dhe do të ketë me patjetër rritje, por sigurisht pritet që edhe ky zhvillim pozitiv të jetë gradual.
Besoj në vijim dhe bankat do të kenë një konsiderim të lehtësimit të mëtejshëm të kushteve të kredisë, kryesisht ato financiare, pa cenuar kriteret e kualifikimit kreditor.
INTERVISTA/ Flet Erjon Çano, Retail Portfolio Coordinator në “FiBank”
“Klientët, më të kujdesshëm”
Cilat janë kushtet për kredi për shtëpi në bankën tuaj, afati, interesat, monedha?
Në “Fibank”, kushtet për të marrë një kredi për shtëpi janë nga më fleksibilet në treg. Ne financojmë deri në 75% të vlerës së kolateralit, afati maksimal i kredisë shkon deri në 30 vjet, nuk kemi kufizime të moshës për klientët, monedhat në të cilat financojmë janë lek, euro dhe USD. Mbyllja përpara afatit të kredisë është me komision 0%. Interesi për kredinë hipotekore “5 Yje” në lek është 7.9% për vitin e parë dhe i ndryshueshëm për periudhën në vazhdim, në varësi të ecurisë së interesit të bonove të thesarit. Interesi për kredinë në euro është 5.9% për vitin e parë dhe i ndryshueshëm për periudhën në vazhdim, në varësi të ecurisë së interesit të Euriborit. Për kredinë në USD kemi produktin standard, ku interesi është i ndryshueshëm për të gjithë periudhën në varësi të ecurisë së Liborit.
Si ka qenë ecuria e huadhënies për blerje banese gjatë 2012-s? Në cilën monedhë keni kredituar më shumë?
Ecuria e kredive për blerje shtëpie ka qenë shumë e mirë gjatë 2012-s, dhe portofoli i këtyre kredive ka ardhur duke u rritur gjatë këtij viti. Monedha që kemi kredituar më shumë ka qenë euro, por kjo ka ardhur kryesisht si pasojë e kërkesave të klientëve, gjithsesi ne i kemi këshilluar gjithmonë klientët që t’i marrin financimet në lek, në mënyrë që në të ardhmen të jenë të mbrojtur nga humbjet që mund të vijnë nga ndryshimi i kursit të këmbimit.
A vini re frenim të kërkesave nga individët për të blerë shtëpi? Mendoni se frenimi vjen se ata nuk dëshirojnë të blejnë në këtë periudhë apo sepse bankat kanë shtrënguar kriteret?
Në përgjithësi, tregu nuk është i njëjtë si përpara pesë viteve, por ne vazhdojmë të kemi kërkesa kredie për blerje shtëpie. Klientët tani i vlerësojë financat e tyre në një mënyrë më të kujdesshme dhe e mendojmë dy herë përpara se të aplikojnë për kredi. Bankat gjithashtu kanë ndryshuar produktet e tyre këto pesë vitet e fundit për kreditë e blerjes së shtëpive.
Sa po pengon ekzekutimi i kolateralit në një lloj zhbllokimi të tregut të apartamenteve?
Me futjen në treg të përmbaruesve privatë, procesi i ekzekutimit të kolateralit ka shkuar drejt zgjidhjes, kështu që nuk mendojmë që përbën pengesë për financimin e tregut të apartamenteve.
Si e parashikoni ecurinë gjatë këtij viti?
Në “FiBank”, viti 2012 ishte shumë pozitiv dhe arritjet kanë qenë të rëndësishme, prandaj parashikojmë që edhe 2013 do të jetë një vit shumë i mirë dhe besojmë që do t’i arrijmë objektivat që kemi vendosur për këtë vit.
Kushtet e kredisë për shtëpi në banka
Afati deri në 30 vjet
Interesi
Euro 5.9%-6.8%
Lek 2-2.5+ Bono Thesari 1 vjeccare (BTH=6.4)
Vlera 70-75% të vlerës së kolateralit
Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.